Recent veroorzaakte het Australische model en voormalig Miss World Australia-finaliste Kanika Batra-Matheson (28) de nodige opschudding op sociale media toen zij openlijk haar sociopatische persoonlijkheidstype deelde met het publiek.
Volgens Psychology Today vertonen sociopaten structureel onethisch gedrag, manipuleren zij hun omgeving en liegt men zonder gewetenswroeging voor eigen gewin. Het is een karakterprofiel dat helaas vaker voorkomt dan mensen vermoeden — ja, ook in Nederland werkt u mogelijk samen met iemand met zulke trekken.
Ogen verraden meer dan je denkt
Batra-Matheson heeft inmiddels miljoenen views op TikTok, waar ze regelmatig uitlegt hoe u een sociopaat in uw omgeving herkent. haar eerste tip is verrassend eenvoudig: let op hoe iemand knippert. “Ik moest mezelf aanleren vaker te knipperen om mensen niet af te schrikken,” vertelt zij op haar account. Sociopaten kijken andere mensen vaak aan met een lege, dode blik — weinig emotie, weinig knipperen.
Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat zowel sociopaten als psychopaten (die zelfs nog antisocialer zijn) gemiddeld minder knipperen dan anderen. Een ogenschijnlijk klein detail, maar consistent terugkerend in gedragsonderzoek.
De ‘stresstest’: spiegelen en overdrijven
Nog een tip die Batra-Matheson deelt: wat zij noemt de “stresstest”. Dit is een subtiel machtsspelletje, bedoeld om te zien of iemand sociaal behendig meebeweegt — het soort test dat in de Amsterdamse zakenwereld stiekem vaker voorkomt dan men toegeeft.
- Speelt iemand altijd mee? Sociopaten zijn geboren mensen-pleasers als het hun uitkomt. Ze spiegelen uw energie en meningen om zo vertrouwen te winnen.
- Test het door iets overduidelijk raar te zeggen. Maak bijvoorbeeld een grapje dat helemaal niet klopt of zeg dat u gek bent op klompen breien in uw vrije tijd. Let op of uw gesprekspartner direct bevestigt, zonder tegenspraak: “Grappig, mijn tante breit ook altijd klompen.” Is dat toeval, of net iets té soepel?
Emotionele triggers: het masker valt snel af
Tot slot: als alles faalt, daag dan uit met emoties. Batra-Matheson deelt openlijk dat juist het switchen tussen emoties ervoor zorgt dat het masker dreigt te vallen. Sociopaten kunnen aardig, charmant en menselijk overkomen—totdat u een onverwachte emotie bij hen losmaakt. Dan valt de facade en wordt hun ware aard zichtbaar.
Waarom het zo moeilijk blijft om een sociopaat te herkennen
Hoewel ervaringsdeskundigen als Batra-Matheson een uniek inkijkje geven, zeggen psychologen zoals Bill Eddy (VS) dat sociopathie — formeel niet eens een diagnose, maar een profiel van antisociale trekken — in het dagelijks leven lastig te signaleren blijft. Eddy schrijft: “Sociopaten hebben een van de meest verborgen en gevaarlijke persoonlijkheidsstoornissen. Ze ontglippen onze radar omdat ze zo veel energie steken in misleiding.”
De verrassing is vaak groot, ook bij nuchtere Nederlanders. Iedereen kan een doelwit worden: collega’s, vrienden, zelfs familieleden.
Check uzelf: signalen & gevoel
- Sterk overdreven of inconsistente verhalen? Blijf scherp.
- Voelt een gesprek ongemakkelijker dan normaal? Uw onderbuikgevoel is vaak de eerste waarschuwing, nog voor uw hoofd dat beseft.
Vertrouw daarom meer op uw eigen emoties dan op mooie woorden van de ander. Heeft u zo’n oncomfortabel gevoel, check het na — beter te veel wantrouwen in de Randstad dan spijt achteraf.
Deel dit artikel gerust met collega’s of vrienden. Een beetje waakzaamheid kan geen kwaad — zelfs in 2025, in het altijd nuchtere Nederland.
