Het klinkt als een nachtmerrie waar je nooit in wilt belanden. Toch overkwam het de 76-jarige Susan Guthrie, een weduwe uit Mesa, Arizona: ze raakte in één klap haar complete spaarpot van $25.000 kwijt aan geslepen telefoonoplichters die zich voordeden als medewerkers van Microsoft.
Hoe begon het: een pop-up en een ‘Microsoft’-telefoonnummer
Alles draaide om één onschuldig ogend pop-up venster op haar computer, begin februari vorig jaar. Susan klikte — zonder argwaan — op het venster met daarop een Microsoft-logo en een telefoonnummer. Daarna ging het razendsnel. Gewiekste oplichters wisten haar te overtuigen dat haar computer was gehackt, en dat al haar geld gevaar liep. De oplossing leek eenvoudig: ze moest haar spaargeld ‘voor haar eigen veiligheid’ tijdelijk overmaken naar een rekening onder toezicht.
Empathie als wapen: waarom deze trucs erger zijn dan ze lijken
Wat opvalt aan dit soort praktijken — en waar slachtofferhulporganisaties als Slachtofferhulp Nederland ook voor waarschuwen — is de tactiek van het inspelen op gevoelens. De oplichters luisterden, leefden zich zogenaamd in, stelden Susan gerust: “Maak u geen zorgen mevrouw, wij helpen u”. Voor u het weet vertrouwt u ze meer dan uzelf. Zelfs haar dochter, Sarah-Lynn, viel bijna van haar stoel: “Het voelde alsof ik met iemand uit een sekte sprak, zo overtuigd was ze.”
Waarom u niet moet zwijgen: het belang van tijdig hulp vragen
Susan wilde niemand lastigvallen, omdat de oplichters haar wijsmaakten dat ‘de hackers’ ieders telefoon zouden kunnen overnemen die zij om hulp zou vragen. Toch vertelde ze de volgende dag bij toeval haar fysiotherapeut het hele verhaal. Die sloeg alarm, met als gevolg dat haar dochter direct in actie kwam. Maar zelfs toen Sarah-Lynn haar moeder confronteerde met het feit dat ze met criminelen sprak, bleef Susan in eerste instantie geloven in het ‘Microsoft’-verhaal — zo geloofwaardig was het allemaal verpakt.
De harde realiteit: spaargeld weg, politie kan weinig doen
Toen Susan en haar dochter samen naar de bank gingen, kwam de keiharde bevestiging van de bankmanager: het geld was weg en spoorloos, overgemaakt via Bitcoin. Omdat Bitcoin onomkeerbaar en anoniem is, kan geen enkele autoriteit het bedrag natrekken. Zowel de lokale politie in Mesa als de federale instanties konden niets betekenen. Het is een groeiend probleem in Nederland: vooral bij crypto-gerelateerde fraude zijn slachtoffers vaak hun geld voorgoed kwijt.
Goede mensen bestaan nog: hulp via crowdfundingsactie
Gelukkig springt er soms uit onverwachte hoek hulp bij. Sarah-Lynn richtte snel een GoFundMe op en binnen een paar dagen was er meer dan $27.700 ingezameld — méér dan het oorspronkelijke verlies. “Zonder de hulp van zo veel mensen zou mijn moeder echt in de problemen zijn gekomen”, zegt ze dankbaar. In Nederland zien we ook steeds vaker dat buren, vrienden of zelfs buurtgroepen (denk aan BuurtWhatsApp of Petje.af) zich solidair tonen na dit soort drama’s.
U bent niet de enige: deze trucs komen steeds vaker voor
Helaas is Susan lang niet het enige slachtoffer. Zo werd in Groot-Brittannië vorige maand een alleenstaande weduwe opgelicht via een nepaard via Facebook — ze verloor €57.000. Hier in Nederland waarschuwen de Consumentenbond, Banken en de Fraudehelpdesk steeds vaker voor deze ‘slimme’ oplichting, zeker bij senioren.
Wat u kunt doen om uzelf en uw naasten te beschermen
- Twijfel? Leg neer en bel zelf terug: Bel organisaties altijd zelf terug op het echte, openbare nummer.
- Géén actie via pop-ups: Microsoft, ING en Rabobank bellen u nooit via een pop-up. Klik er niet op — sluit direct het venster.
- Praat erover: Voelt iets raar aan? Vertel het aan uw familie of vrienden. Zij kunnen u objectief advies geven.
- Let op met Bitcoin en andere cryptovaluta: Geen enkele betrouwbare instantie vraagt u geld via crypto over te maken.
- Meld verdachte situaties: Twijfel? Bel de Fraudehelpdesk (Nederland) via 088–7867372.
Tot slot: wees alert, deel uw ervaringen
Het verhaal van Susan Guthrie laat zien hoe snel het mis kan gaan — en dat iedereen, ongeacht leeftijd of opleiding, slachtoffer kan worden van oplichterspraktijken die steeds geraffineerder worden. Blijf alert, praat erover en waarschuw anderen in uw buurt. Deel dit artikel gerust met familieleden die minder digitaal vaardig zijn — juist zij lopen extra risico.
Ook een opvallende ‘wauw-factor’: in Nederland zijn de fraudes met WhatsApp inmiddels de snelst groeiende vorm van digitale oplichting onder 60-plussers. Dat soort feitjes mogen best bekender worden.
