Bijna niemand verwacht romantiek met zo’n einde: recente observaties van een Nederlandse ecoloog laten zien dat vrouwelijke groene en gouden klokkikkers hun mannelijke vrijers direct na hun lokroep soms opeten. Het klinkt als een scène uit een horrorfilm, maar het is nu voor het eerst goed vastgelegd op Kooragang Island, niet ver van Sydney.
Hoe verliep deze verrassende ontmoeting?
Dr. John Gould (University of Newcastle) stond versteld toen hij door zijn lens zag hoe een vrouwtje het been van een mannetje stevig tussen haar kaken nam. Zijn camera liep, het mannetje schreeuwde letterlijk om zijn leven, terwijl hij steeds dieper de modder in werd getrokken. Het zijn beelden waar zelfs de grootste natuurliefhebber kippenvel van krijgt.
Kannibalisme onder kikkers: vaker dan je denkt
Je zou verwachten dat dit uitzonderlijk gedrag is, maar onder amfibieën is kannibalisme verrassend normaal. Jonge kikkervisjes eten elkaar op – en volwassen kikkers snacken soms zelfs op jongeren van hun eigen soort. Maar dat een volwassen vrouw zo expliciet haar mannelijke soortgenoot belaagt? Daarvan is dit het allereerste video-bewijs.
Niet alleen rivalen, ook geliefden zijn prooi
Dr. Gould zag eerder al hoe vrouwelijke klokkikkers andere volwassen kikkersoorten verorberden, bijvoorbeeld de gevlekte moeraskikker. Maar dat de keuze nu viel op een mannetje tijdens de paartijd, zorgde voor een nieuwe invalshoek in zijn onderzoek.
Selectie op liefde of op het menu?
Volgens de Universiteit van Newcastle levert deze situatie aanleiding tot een fascinerende theorie: vrouwelijke kikkers lijken niet alleen te kiezen met wie ze willen paren, maar soms ook wie uiteindelijk als maaltijd eindigt.
- Zou het kunnen dat de lokroep van het mannetje zijn lot bepaalt?
- Wordt een hese of zwakke roeper sneller prooi dan lover?
Het roept bijzondere vragen op over de evolutie van paringsgedrag en over de strategieën die mannetjes inzetten om de dans met de dood niet te verliezen.
Wat betekent dit voor Nederlandse natuurliefhebbers?
In Nederland zien we vergelijkbaar gedrag nauwelijks bij onze eigen kikkersoorten, zoals de poelkikker of boomkikker. Maar ecologen houden de trends in seksuele selectie en kannibalisme wereldwijd in de gaten — want veranderingen in klimaat en leefgebied kunnen lokaal gedrag plots veranderen.
Verrassende inzichten uit het onderzoek
- Vrouwelijke kikkers kiezen mogelijk tussen paring en prooi — een evolutionair wapenfeit waar Darwin jaloers op zou zijn.
- Het type lokroep van het mannetje is niet alleen een liefdeslied, maar kan ook als “eetsignaal” fungeren.
- Kikkerkannibalisme is minder zeldzaam dan je op je zondagse wandeling bij de Amsterdamse Waterleidingduinen verwacht.
Waarom deze ontdekking belangrijk is?
Dergelijk gedrag laat zien hoe dynamisch, wreed én verrassend het dierenrijk blijft. het dwingt ons om niet alleen vanuit romantiek maar ook vanuit biologie te kijken naar paringsgedrag. Wie weet — misschien ontdek je tijdens een volgend bezoek aan de Waterpartij in Den Haag zelf een klein biologisch drama.
Het onderzoek van Dr. Gould, ‘Meal or mate: Exploring the evidence of sexual cannibalism among amphibians’, is gepubliceerd in het Journal of Ecology and Evolution. Zeker het lezen waard — als u niet te gevoelig bent aangelegd.
