Overzicht van de recente ontwikkelingen
In reactie op een aanval op een Joodse bijeenkomst in Bondi Beach, Australië, waarbij 15 mensen om het leven kwamen, hebben zowel Groot-Brittannië als Australië strengere maatregelen aangekondigd met betrekking tot pro-Palestijnse protesten. Het geweld werd aangestuurd door een aanslag die geïnspireerd was door de ISIS, wat de overheden ertoe heeft gebracht de publieke orde en de vrijheid van meningsuiting verder te beperken.
De maatregelen in Australië
In de Australische staat New South Wales, waar de fatale aanval op de Hanukkah-viering plaatsvond, krijgen de politie uitgebreidere bevoegdheden om ongeautoriseerde demonstraties te beëindigen. Er wordt ook nieuwe, strengere wetgeving ingevoerd tegen haatspraak, waaronder een voorgestelde verbod op de slogan “globaliseer de intifada.”
De beslissing volgt kort nadat de Britse politie twee personen in Londen had gearresteerd voor het roepen van slogans waarin de term “intifada” werd gebruikt tijdens een pro-Palestijnse demonstratie. Deze nieuwe beperkingen vormen onderdeel van een landelijke beleidswijziging in reactie op de aanval, ondanks bezwaren van organisaties die opkomen voor burgerlijke vrijheden en vrije meningsuiting.
Achtergrond en interpretaties van de term ‘intifada’
Het Arabische woord “intifada” wordt algemeen vertaald als “opstand” en beschrijft twee grote Palestijnse opstanden in de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook, respectievelijk begonnen in 1987 en 2000. Beide werden gekenmerkt door perioden van geweld afgewisseld met massale niet-gewelddadige protesten. Aanhangers zien de uitdrukking “globaliseer de intifada” als een uiting van internationale solidariteit tegen de Israëlische bezetting.
Israëlische functionarissen en sommige Joodse organisaties weigeren dit standpunt echter en stellen dat de term voor oproepen tot geweld tegen Israël kan worden misbruikt en daardoor antisemitisch is. Deze interpretaties hebben geleid tot politieke beslissingen over het aanpakken van pro-Palestijnse bijeenkomsten.
Regeringsreacties en juridische maatregelen
De premier van New South Wales, Chris Minns, zei dat de implicaties van pro-Palestijnse demonstraties zichtbaar waren in de aanval op Bondi. Nadat de autoriteiten de gebeurtenis als een terroristische daad bestempelden, kondigde hij hervormingen aan die hem in staat stellen om niet-gereglementeerde protesten voor drie maanden te verbieden.
“Wanneer men mensen ziet marcheren met gewelddadige beelden van dood en vernietiging, ontketent dat iets in onze gemeenschap dat de organisatoren niet kunnen beheersen,” stelde Minns. Daarnaast kondigde hij aanvullende wetten aan om het uiten van haatzaaiende uitingen en het tonen van terroristische symbolen, zoals ISIS-vlaggen, te verbieden.
De situatie in het Verenigd Koninkrijk
De Londense Metropolitan Police en de politie van Greater Manchester meldden dat officers woensdag personen zouden arresteren die protestborden vasthielden en “globaliseer de intifada” riepen, mede gebaseerd op de context van de aanval. Een rabbi en overlevenden van de Holocaust waren onder de slachtoffers van de aanval in Sydney, die volgens de autoriteiten bedoeld was als directe aanval op de Joodse gemeenschap.
In een gezamenlijke verklaring benadrukten de politie van Londen en Manchester dat de situatie door veranderde omstandigheden andere eisen stelt. Ze onderstreepten dat woorden nu meer invloed krijgen en dat de politie krachtig zal optreden en arresteren waar nodig.
Ook verwezen ze naar een eerdere aanval op een synagoge in Manchester, waarbij twee mensen op Jom Kipoer, de heiligste dag in de Joodse kalender, werden vermoord.
De impact op demonstraties en wetgeving
Verschillende groepsleden, vooral ouderen, zijn de afgelopen maanden in het Verenigd Koninkrijk al gearresteerd bij pro-Palestijnse protesten. Dit gebeurde vanwege het tonen van steun voor de organisatie Palestine Action, die verboden is onder de Britse terrorismewetgeving na acties gericht op militaire faciliteiten en defensiebedrijven. Zij werd beschuldigd van het gebruik van geweld in haar strijd voor Palestina, al heeft de Britse regering geen bewijs geleverd dat de organisatie daadwerkelijk geweld wilde gebruiken.
De discussies over vrijheid en veiligheid
Sommige analisten en critici waarschuwen dat de nieuwe wetten een reactie vormen op veiligheidszorgen, waarbij politieke vrijheid onder druk komt te staan en woorden worden omgevormd tot criminele handelingen. De organisatie Index on Censorship uit Londen stelde dat politie en justitie duidelijk moeten maken dat de uitdrukking “globaliseer de intifada” op zichzelf geen schadelijke uiting is, vooral als de betekenis ervan ambigu is.
Marji Mansfield, een gepensioneerde financiëel adviseur en grootmoeder van zeven, werd in Londen bij demonstraties in juli en november gearresteerd en staat nu terecht wegens terrorisme wegens het uiten van steun voor Palestine Action. Zij ontkent dat de slogan tot geweld oproept en beschouwt het als een oproep tot bevrijding, verband houdend met de Israëlische bezetting van Gaza.
Volgens Mansfield is het bizar dat de overheid woorden criminaliseert die oproepen tot het stoppen van wat zij noemt “illegale internationale misdaden tegen de menselijkheid.”
De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, Volker Türk, waarschuwde in juli dat sommige maatregelen in het Verenigd Koninkrijk in strijd zijn met internationale mensenrechtenverplichtingen.
Mark Stephens van de International Bar Association benadrukte dat vrijheid van meningsuiting altijd belangrijk is geweest, maar dat het beperken ervan, vooral bij het voorkomen van geweld, vereist dat de grenzen zorgvuldig worden bewaakt.
Hij voegde toe dat het criminaliseren van slogans zoals “globaliseer de intifada” lijkt op een spelletje Whac-A-Mole: zodra een uitdrukking verboden wordt, verschijnt een nieuwe, die niet illegaal is, en zo ontwikkelt het zich in een voortdurende cyclus.
De controverse rondom de nieuwe wetten
In Australië is de discussie over de nieuwe wetgeving omtrent protesten en politieke expressie inmiddels levendig. Sommige groepen, waaronder de Joodse organisatie NSW Jewish Board of Deputies, uiten bezorgd dat de overheid te ver gaat door politieke uitingen te criminaliseren en daarmee een sfeer van demonisering creëert.
Vorige week werd de enige overlevende verdachte van de aanslag op Bondi Beach aangeklaagd voor 59 misdrijven, waaronder terrorisme en 15 moorden. Naveed Akram, 24 jaar oud, werd gearresteerd nadat hij uit een coma was ontwaakt in een ziekenhuis in Sydney. Hij wordt ervan beschuldigd de aanval samen met zijn vader, Sajid Akram, 50 jaar oud, te hebben uitgevoerd.
