Incident met Chinese militaire vliegtuigen en de reactie van Japan
Op zondag riepen Japan en Australië op tot kalmte nadat Chinese militaire vliegtuigen radar hadden gericht op Japanse jachtvliegtuigen. Dit gebeurde ongeveer een maand nadat de Japanse premier opmerkingen had gemaakt over Taiwan, die de spanningen tussen Tokio en Beijing verder hadden verergerd. Volgens Japan heeft het ministerie van Defensie formeel geprotesteerd tegen het voorval, dat het beschouwde als een “zeer betreurenswaardige” en “gevaarlijke” actie. Deze had de veiligheid van de vliegtuigen in gevaar gebracht doordat het de normale operaties had overschreden.
Details van het voorval en de Japanse reactie
Het Japanse ministerie meldde dat Chinese J-15 vliegtuigen zaterdag vanaf het Chinese vliegdekschip Liaoning bij de zuidkant van Okinawa waren vertrokken. Tijdens de dag en avond had de Chineze luchtmacht het radarbeeld “ intermittently” op Japanse F-15 jachtvliegtuigen gericht, twee keer in totaal, waarbij de radarlock respectievelijk enkele minuten en ongeveer dertig minuten duurde. Het is nog onzeker of hetzelfde Chinese vliegtuig beide keren verantwoordelijk was voor het radarlock-incident.
De Japanse jachtvliegtuigen waren uitgezonden om Chinese vliegtuigen te volgen die oefeningen deden met opstijgen en landen in de Stille Oceaan. Volgens de woordvoerders van het Japanse ministerie van Defensie handelden de Japanse vliegtuigen op een veilige afstand en namen ze geen provocerende acties. Bij het voorval werd geen inbreuk op het Japanse luchtruim vastgesteld en geen gewonden of schade gerapporteerd.
Reacties van China op de incidenten en officiële verklaringen
Wang Xuemeng, de woordvoerder van de Chinese marine, verdedigde de Chinese militaire oefeningen nabij het eiland Miyako. Hij verklaarde dat Beijing de oefeningen vooraf had aangekondigd en beschuldigde Japan van “hinderlijk gedrag”. We hebben de Japanse zijde dringend gevraagd om direct te stoppen met lastering en het beperken van haar acties. De Chinese marine zal de noodzakelijke maatregelen nemen om haar veiligheid en legitieme belangen te beschermen, in overeenstemming met de wet
, aldus Wang in een verklaring die zondag op de website van het Chinese ministerie van Defensie werd geplaatst.
Verhoogde spanningen na uitspraken van Japanse leiders
De banden tussen Japan en China verslechterden verder nadat de Japanse premier Sanae Takaichi begin november had gewaarschuwd dat Japan mogelijk militair zou ingrijpen als China actie ondernam tegen Taiwan—het eiland dat Beijing als onderdeel van zijn eigen grondgebied beschouwt. Tijdens zondag gehouden gesprekken in Tokio uitten Japan en Australië bezorgdheid over de ontwikkelingen.
De Australische minister van Defensie, Richard Marles, uitte tijdens een gezamenlijke persconferentie zijn bezorgdheid over de acties van China in de afgelopen 24 uur. Hij benadrukte dat Australië verwacht dat militaire interacties veilig en professioneel blijven. Marles gaf aan dat Australië geen verandering wil in de status quo op de Straat van Taiwan en dat het een belangrijke handelspartner voor China blijft. Hij voegde toe dat Australië probeert de kwesties op een rustige, verstandige en gematigde wijze met China te bespreken.
Versterking van militaire banden tussen Japan en Australië
Tijdens de onderhandelingen op zondag spraken Japan en Australië af om hun militaire samenwerking te versterken. Ze besloten een “raamwerk voor strategische defensiecoördinatie” op te zetten en verdere details te bespreken. Japan heeft zijn militaire capaciteit snel uitgebreid en probeert de banden uit te breiden buiten de traditionele alliantie met de Verenigde Staten. Tegenwoordig wordt Australië door Japan beschouwd als een semi-allie.
Marles bracht zaterdag ook een bezoek aan een scheepswerf van Mitsubishi Heavy Industries in Nagasaki, waar gewerkt wordt aan de productie van de geüpgradede Mogami-klasse fregat, dat in september door Australië werd geselecteerd als vervanger voor de verouderde vloot.
Oorsprong en context van het radarincident
Het radarlock-incident van zaterdag wordt vermoedelijk te zijn het eerste dat betrokkenheid van Japanse en Chinese militaire vliegtuigen betreft. In 2013 meldde Kyodo dat een Chinees oorlogsschip een radar op een Japanse destroyer had aangewezen. Jachtvliegtuigen gebruiken radars bij zoekoperaties en bij het richten van wapens voorafgaand aan een raketaanval.
Andere spanningen in de regio: Chinese actie tegen een Filipijns vaartuig
In de bredere context van regio-spanningen meldde de Filipijnse kustwacht dat China op zaterdag drie fakkels had afgevuurd richting een vliegtuigen van het Fishery Bureau die patrouilleerden in de Zuid-Chinese Zee. Chinese troepen gebruiken fakkels om vliegtuigen te waarschuwen weg te blijven uit wat zij als hun luchtruim beschouwen over de betwiste wateren.
