Dat roken allesbehalve gezond is, weten we inmiddels allemaal. Kanker, hartproblemen, beroertes, longziekten, diabetes — de lijst met bekende risico’s is eindeloos en eerlijk gezegd behoorlijk deprimerend.
Toch kan het blijkbaar nóg gekker. In een onlangs gepubliceerde medische casus groeide er bij een Oostenrijkse roker haar… in zijn keel. Ja, je leest het goed: haar tussen je stembanden! De zaak werd vorige week beschreven in het American Journal of Case Reports en doet zelfs ervaren artsen met hun wenkbrauwen fronsen.
De patiënt: roken sinds gymnasiumleeftijd
De hoofdpersoon — een man van 52 uit Oostenrijk — rookte al sinds zijn tienerjaren zeker een pakje per dag. In 2007, dus 17 jaar nadat hij voor het eerst sigaretten kocht, klopte hij bij artsen aan vanwege een aanhoudend hese stem, benauwdheid en chronische hoestbuien.
Na een bronchoscopie — zo’n inwendig kijkonderzoek met een slangetje — ontdekten artsen iets bijzonders: er groeiden meerdere haren op een geïrriteerd stukje littekenweefsel in zijn luchtpijp dat ooit geopereerd was. Diagnose? Endotracheale haargroei: haren in de luchtpijp.
Medische voorgeschiedenis: bijna verdrinking en een stukje oor
De wonderlijke medische puzzel begon eigenlijk al in zijn jeugd, toen hij op tienjarige leeftijd bijna verdronk. Hij werd destijds gered met een tracheotomie — een nood-operatie waarbij een opening in de keel wordt gemaakt om te kunnen ademen.
De wond werd later gesloten met een huid- en kraakbeen-transplantaat uit zijn oor. Jaren ging het goed, totdat roken zijn tol begon te eisen en rond het getransplanteerde stukje steeds opnieuw haren verschenen.
Elk jaar terug — haren plukken als tijdelijke oplossing
De eerste oplossing was simpel maar verre van ideaal: artsen plukten jaarlijks de haartjes uit zijn keel, wat altijd kortdurende verlichting bracht. Maar het was dweilen met de kraan open — de haren groeiden telkens opnieuw terug, soms zelfs met zes tot negen, soms wel vijf centimeter lange haren die tot in zijn mond doorstaken. Het geheel was bovendien een broeinest van bacteriën, dus begonnen de artsen ook met antibiotica.
Eindelijk een duurzame oplossing: stoppen met roken & nieuwe techniek
Pas in 2022 kwam er eindelijk een blijvende doorbraak. De man stopte definitief met roken — dat was al de helft van de winst — waarna artsen de haarwortels konden wegbranden met endoscopische argonplasma coagulatie. Ja, dat klinkt high-tech, en dat is het ook. Een tweede behandeling het jaar erna maakte het karwei helemaal af: sindsdien bleef de keel netjes haarvrij.
Hoe uitzonderlijk is deze situatie?
Roken is nog steeds wijdverspreid — zelfs nu, in 2025, zijn er volgens recente cijfers zo’n 1,5 miljoen rokers in Nederland. Toch is deze bizarre complicatie extreem zeldzaam. In het Amerikaanse rapport schrijven de artsen dat ze wereldwijd pas het tweede geval ooit tegenkwamen.
Wat verklaart deze haar-op-je-keel?
De precieze oorzaak is — mede door de zeldzaamheid — lastig wetenschappelijk te onderbouwen. In dit geval vermoeden de artsen dat roken ontstekingen heeft veroorzaakt in het getransplanteerde huidweefsel, waardoor zogenaamde stamcellen ter plaatse haarzakjes zijn gaan vormen. Oftewel: roken heeft het littekenweefsel als het ware ‘omgeprogrammeerd’ tot haarproducerende huid.
“Deze bevindingen ondersteunen ons vermoeden dat het rookgedrag van de patiënt heeft bijgedragen aan de endotracheale haargroei,” schreven de artsen. Maar ze geven ook toe: “Dit blijft deels speculatief, omdat het zo ontzettend zeldzaam is.”
Praktische les? Stoppen loont (ook bij bizarre klachten)
De kans dat u zelf haar in uw luchtpijp krijgt door roken is vrijwel nihil. Maar deze zaak laat weer eens zien — stoppen met roken levert niet alleen bekende gezondheidsvoordelen op, maar voorkomt soms ook de meest onverwachte en ronduit onwenselijke situaties. Misschien toch maar overstappen op Old Amsterdam kaas bij de koffie, in plaats van een sigaret…
