Uitgangspunt: protestacties tegen het militaire regime
In Myanmar hebben tegenstanders van de militaire regering op woensdag gezamenlijk een protest georganiseerd met de bedoeling de bevolking ertoe op te roepen binnen te blijven. Deze actie was bedoeld om te laten zien dat er sprake was van een boycot van de verkiezingen die voor eind deze maand gepland stonden. Ondanks de strenge juridische sancties die de militaire overheid had opgelegd aan degenen die probeerden de verkiezingen te verstoren, gingen de demonstranten door met hun acties.
Repressie en juridische vervolging
De militaire autoriteiten hebben aanklachten aangekondigd tegen tien pro-democratische activisten. Deze activisten hadden recentelijk een zeldzame straatprotest georganiseerd in Mandalay, de tweede grootste stad van het land. De leiders van de militaire regime beschouwen deze acties als gevaarlijk en hebben strenge maatregelen aangekondigd. Volgens de staatstelevisie en nieuwsberichten worden de activisten onder meer beschuldigd van het misleiden van het publiek door flyers uit te delen tegen de verkiezingen, wat ze op 3 december deden in een drukke markt in Mandalay.
Voor de protestactie in Mandalay, die snel breed werd opgepikt op sociale media, waren er foto’s te zien van lege straten in Yangon, de grootste stad van Myanmar, evenals op andere locaties. De politie reageerde met grote repressiemaatregelen, waarbij de openlijke weerstand bijna onmogelijk werd gemaakt. De activisten maakten geen poging om hun gezichten te verbergen terwijl ze flyers uitwisselden en slogans riepen. Volgens enkele bronnen kunnen de activisten worden veroordeeld tot maximaal tien jaar gevangenisstraf op basis van een nieuwe verkiezingswet.
Bekende activisten en hun achtergrond
Onder degenen die momenteel worden aangeklaagd, bevinden zich bekende figuren zoals Tayzar San, Nan Lin en Khant Wai Phyo. Deze activisten organiseerden onder andere het eerste openbare protest in Mandalay na de militaire machtsovername in 2021. Tayzar San, oorspronkelijk arts, was een van de leiders van het protest dat de nationale weerstand aanwakkerde. Hij werd later voortvluchtig verklaard en kreeg een arrestatiebevel. In een interview met het persbureau Associated Press verklaarde hij dat het protest laat zien dat de publieke mobilisatie niet is afgenomen, ondanks de vijf jaar die sindsdien verstreken zijn.
Reacties van de autoriteiten en mediaberichtgeving
De regering van Myanmar heeft de protesten en de activisten onder druk gezet door boodschappen van arrestatie te verspreiden via media en winkels te bedreigen met sluiting. Volgens het staatsblad Myanma Alinn onderzochten de autoriteiten tevens de mogelijkheid om de activisten te arresteren op basis van bepalingen uit de nieuwe verkiezingswet, die straffen tot tien jaar gevangenisstraf bevatten voor het verstoren van het kiesproces. De spanning blijft hiermee toenemen, en het wordt duidelijk dat het regime niet alleen het stemrecht wil controleren, maar ook elke vorm van open verzet repressief probeert te onderdrukken.

