Kun je je voorstellen: je bezoekt MONA, het eigenwijze Museum of Old and New Art in Tasmanië, en ineens ontdek je een Picasso… naast het zeepbakje op het damestoilet. Het klinkt als een grap – maar in 2025 is het werkelijkheid geworden na een fel bediscussieerde rechtszaak over genderdiscriminatie bij de expositie “Ladies Lounge”.
Van chique vrouwensalon tot juridische storm
De “Ladies Lounge” – een creatie van de uitgesproken kunstenares Kirsha Kaechele (echtgenote van MONA-oprichter David Walsh) – startte in 2020 als ultiem luxueuze high tea, exclusief voor vrouwen. Denk aan: 400 jaar oude wijn, belachelijk lekkere hapjes van chef Vince Trim en topstukken uit de collectie, allemaal gepresenteerd door mannelijke butlers in een ruimte die rechtstreeks uit een film lijkt te komen.
Toch kwam het feestje bruut ten einde toen Jason Lau, een bezoeker uit New South Wales, ondanks een betaald kaartje geen toegang kreeg. Waarom? Hij was simpelweg man. Na zijn klacht moest MONA binnen 28 dagen stoppen met de vrouwenrestrictie. Het resultaat: de iconische lounge dicht, onbepaalde tijd “Gesloten voor hervorming”.
De geheime Picasso’s op een onverwachte plek
Kaechele besloot, op z’n MONA’s, niet bij de pakken neer te zitten. Wat doe je met de Picasso’s en andere meesterwerken als je zaal gesloten is? Ze verhuisden simpelweg naar het vrouwentoilet. En niet zomaar ergens: elk werk kreeg een eigen cabine, zoals te zien was in een korte video op social media.
Zelf postte ze erbij: “Een nieuwe tentoonstelling bij MONA. Alleen voor dames… We hadden nooit dameswc’s bij MONA, alles was uniseks. Maar na de rechtszaak moest Ladies Lounge sluiten. En tja, wat moest ik dan met al die Picasso’s…”
Reacties: rechtbank, performance en een groene handschoen
Vastbesloten gaf Kaechele niet zomaar op. Tijdens de rechtszaak verscheen ze met een colonne vrouwen in bijpassende donkerblauwe pakken en felrode lippenstift, die in stijlvol zwijgen – benen gekruist, hoofden op handen – een haast theatrale performance weglegden. Buiten het oorspronkelijke expositiegebied hing een bordje “Closed for Reform” en een vrouw met een groene fluwelen handschoen die geen blad voor de mond nam.
Waarom een exclusieve vrouwenruimte?
- “De Ladies Lounge was een toevluchtsoord voor vrouwen,” stelde Kaechele, “als antwoord op een historische uitsluiting en scheve machtsverdeling in de kunstwereld.”
- De expositie was geïnspireerd door haar beruchte overgrootmoeder, bekend om extravagante damesfeestjes.
- Na het oordeel overweegt MONA een heropening als ‘kerk/school/tiny glamping’ – volgens sectie 26 van de Tasmanian Anti-Discrimination Act mag daar wél selectief toegang worden verleend.
De rechtszaak: argumenten van beide kanten
Jason Lau vond het simpel: “Als je een kaartje koopt, mag je verwachten dat je binnen mag – gewoon volgens de wet.” Kaechele’s tegenargument: “Sommige ruimtes moeten exclusief kunnen zijn om ongelijkheid te herstellen.” Erg Nederlands dilemma, trouwens. Klinkt bekend van discussies rond vrouwenquotum of mannenopvang.
Nog meer protest: van performance tot dans
Kaechele staat bekend om haar originele acties. Na de rechtszaak voerden zij en haar supporters een synchronisatiedans uit op Robert Palmers “Simply Irresistible” – een tikje rebels, passend bij MONA’s reputatie. Het museum plant inmiddels hoger beroep tot aan het Hooggerechtshof.
Dit zegt dit alles over kunst, inclusiviteit en museumbezoek anno 2025
- De discussie over wie waar toegang toe mag hebben is springlevend – niet alleen in Australië, ook in Nederland speelt dat op allerlei gebieden.
- Een museum als MONA laat zien: kunst is niet alleen wat je aan de muur hangt. Het speelt met maatschappelijke grenzen en daagt bezoekers uit om na te denken over verwachtingen en rechtvaardigheid.
- Ook met een vleugje ironie: de Picasso’s zijn nu alleen te bewonderen op een plek waar vroeger nooit een schilderij kwam. Zonde? Misschien. Maar stiekem ook best slim.
Praktisch: mocht u MONA bezoeken…
- Check de laatste updates op mona.net. Wie weet waar de meesterwerken morgen weer hangen.
- Geniet van een museum dat durft te schuren – en stap eens écht het onverwachte in, ook al staat er een schoonmaakkar voor het toilet.
- Bespreek het na: wat vindt u van exclusieve ruimtes in de culturele sector? Zou het in het Stedelijk Museum werken?
Wist u dat…
- MONA al eerder wereldwijd opviel met bizarre exposities – van een kamer vol chocoladefonteinen tot begraafplaatsen voor huisdieren.
- Picasso zelf in zijn leven ook flink wat ophef veroorzaakte – en niet bepaald bekend stond om zijn progressieve kijk op vrouwen.
Dit verhaal zal nog niet uit de Australische (of Nederlandse) media verdwijnen. Wie weet hangt er volgend jaar een Mondriaan op een verrassende plek bij u om de hoek.
