Het klinkt als iets uit een film, maar het gebeurde deze herfst echt: een Poolse zeilboot is aan de kust van Marokko tot zinken gebracht na een aanval van orka’s. Volgens het reisverslag van Morskie Mile, een bekende touroperator voor avontuurlijke zeevaart, duurde de aanval maar liefst 45 minuten. En hiermee is de trend van opvallende orka-acties in het gebied opnieuw bevestigd.
De dramatische aanval op Grazie Mamma II
Op 31 oktober 2024 voer de bemanning van de Grazie Mamma II door de Straat van Gibraltar. Plots dook een groep orka’s op — deze zeezoogdieren kunnen meer dan 9 meter lang worden en tot 10.000 kilo wegen. Volgens berichten ramden ze keer op keer het roer van het jacht. Bijna drie kwartier lang sloegen ze toe, waarna het schip ernstig water maakte.
Zelfs met alle noodprocedures lukte het de bemanning niet om de schade te beperken. Het jacht zonk uiteindelijk bij de ingang van de haven van Tanger-Med — een bekende doorvoerhaven voor containervervoer en veerboten richting Spanje.
Crew gered, avontuur in Spanje
Gelukkig kwam de bemanning — veelal ervaren zeevaarders — met de schrik vrij. Ze zijn inmiddels veilig aangekomen in Spanje en delen hun opmerkelijke verhaal. Toch laat het incident iedereen op het Noordzeestrand of zeilschip wel even nadenken. Dit lijkt geen losstaand geval meer, eerder een patroon.
Orka’s — van nieuwsgierige speurneuzen tot beruchte boze bende?
Boatattacks door orka’s zijn sinds 2020 vaker gemeld, vooral tussen Spanje en Marokko. De incidenten zijn niet alleen frequenter, maar ook agressiever: inmiddels werden diverse boten flink beschadigd of naar de zeebodem gestuurd.
Waarom richten deze dieren zich op jachten? Orka’s jagen normaal gesproken op vis, zeehonden en soms walvissen — mensenvlees staat niet op het menu. Wetenschappers zijn het niet helemaal eens over de verklaring. Sommigen denken aan wraak: er zijn aanwijzingen dat dit gedrag begon na een botsing tussen een boot en een dominante orka-moeder. Alsof het een scène is uit een oude cultfilm — wie kent ‘Orca’ uit 1977 nog?
Gedrag wordt generatie op generatie doorgegeven
Misschien het intrigerendste: het lijkt erop dat orka’s elkaar deze tactiek zelfs aanleren — als een soort familiegewoonte. Dat past bij hun reputatie als bijzonder intelligente en sociale dieren, waarbij kennis en strategieën lang in de groep blijven circuleren.
Of… gewoon een spelletje?
Niet alle onderzoekers geloven dat orka’s zich in ‘zeebandieten’ veranderen. In de regio’s rond Canada werden orka’s bijvoorbeeld gezien met zalm op hun kop — gewoon voor de lol, net een gekke vissershoed. Misschien is het botsen op boten toch deels nieuwsgierigheid of een soort kattenkwaad — het gedrag is grillig, en tot nu toe zijn mensen niet als prooi gezien.
Wat betekent dit voor Nederlandse schippers en reizigers?
- Informeer jezelf — Check actuele waarschuwingen bij instanties zoals KNRM of de Zeevaartpolitie, zeker als je richting Spanje of Marokko vaart.
- Blijf rustig — Mocht je orka’s spotten, geef ze vooral ruimte, ga niet dichterbij of probeer ze te verjagen.
- Goed verzekerd op pad — Schade door wildlife valt soms buiten de standaard polis. Vraag hier specifiek naar bij je verzekeraar (Univé, Nationale-Nederlanden etc.)
Het lijkt erop dat de zeeën rondom de Straat van Gibraltar er weer een moderne, onverwachte uitdaging bij hebben. Toch zijn de incidenten zelden levensbedreigend — en de meeste Nederlanders aan boord vertellen bij thuiskomst vooral een spectaculair (en licht absurd) zeilverhaal.
