De omstandigheden tijdens de vlucht
Onderhevig aan ruwe zeeën, een bijna maanloze nacht en een kleine vissersboot die een gevaarlijk stuk van de Caraïbische Zee overstak, bevond María Corina Machado zich in een uiterst gevaarlijke situatie. Het vaartuig droeg waardevolle goederen, met een doelwit op haar rug. Volgens een veteraan van de Amerikaanse speciale eenheden die haar ontsnapping plande en ondersteunde, was dit de meest risicovolle sectie van haar reis om haar Nobelprijs voor de Vrede op te halen in Noorwegen.
Volgens Bryan Stern, hoofd van de Grey Bull Rescue Foundation in Tampa, Florida, waren de golven tussen de vijf en zes voet hoog, mogelijk zelfs groter, en vocht men ’s nachts in complete duisternis. “Het was pikkedonker, bijna geen maanlicht. We waren allemaal ijskoud en nat,” vertelde hij aan NBC News. Ondanks de condities behield Machado haar kalmte, of haar gevoel voor komedie, aldus Stern, terwijl de kajak schommelde en door de golven werd voortgestuwd, die recentelijk het doelwit waren geweest van Amerikaanse raketaanvallen op vermoedelijke drugssmokkelaarsboten.
De succesvolle reddingsactie en de naamgeving
Stern benadrukte dat Machado het goed deed, en voegde eraan toe dat haar de bijnaam de “Ijzeren Dame” niet zonder reden wordt gegeven. De operatie kreeg de naam “Operatie Gouden Dynamiet”. Stern noemde haar de meest prominente persoon die door hun organisatie werd gered en merkte op dat dit de 800e missie was die zij uitvoerden.
Machado, die in oktober de Nobelprijs voor de Vrede ontving vanwege haar leiderschap in de oppositie tegen het regime van Nicolás Maduro, gaf donderdag aan dat zij hulp had gekregen van de Amerikaanse overheid om haar schuilplaats in Venezuela te verlaten en haar prijs op te halen.
De rol van donateurs en de betrokkenheid van de Amerikaanse overheid
Stern benadrukte dat de operatie werd gefinancierd door een aantal anonieme donateurs en dat de Amerikaanse regering op de hoogte was van de situatie, maar niet direct betrokken was. Hij vertelde dat ze de evacuatie van María Corina Machado hebben ontworpen en uitgevoerd, van Venezuela naar een vriendlijk land, van waaruit zij verder werd gevlogen naar haar volgende bestemming. Stern stelde dat zij niet door iemand binnen de Amerikaanse overheid waren ingehuurd.
In feite voegde Stern eraan toe dat hij nooit een bedankbrief of zelfs maar een dollar van de Amerikaanse overheid heeft ontvangen. De White House reageerde niet op een e-mail van NBC News waarin om informatie over mogelijke betrokkenheid werd gevraagd.
De planning en uitvoering van de operatie
Stern begon met de planning op 5 december, met als doel Machado tijdig bij de Nobelprijsuitreiking te brengen. Er waren echter verschillende obstakels. Het moest haar uiterlijk worden aangepast, onder meer door het dragen van een pruik, hoewel Stern hierover niet specifiek wilde spreken en niet wilde reageren op een verslag van de Wall Street Journal dat hier melding van maakte.
Haar gezicht vormde een probleem omdat ze, behalve Maduro, de bekendste persoon in Venezuela is. Op billboards in het hele land was haar afbeelding te zien, en het regime gebruikte haar biometrische gegevens om haar op te sporen, aldus Stern. Ze wordt door het regime de “Jacht op Maria” genoemd, vergelijkbaar met de term “Jacht op Bin Laden”. Ze moesten veel bedrog gebruiken, zelfs tegenover haar eigen teamleden.
De ontmoeting en de vlucht
Stern ontmoette Machado voor het eerst op dinsdagavond. Hij wilde niet aangeven waar en wanneer deze ontmoeting plaatsvond, maar melding werd gemaakt dat zij met een kleine vissersboot uit een vissersdorp vertrok en op zee werd overgezet op een grotere boot waarop hij zich bevond. Hij was betrokken bij de tweede fase van de operatie, waarmee hij dicht bij Venezuela kwam.
De uittocht van Machado, die oorspronkelijk dinsdagmorgen gepland was, werd uitgesteld tot de avond vanwege een gebroken motor. Wat een trip van drie of vier uur had moeten zijn, duurde uiteindelijk ongeveer 16 uur.
Stern kwam haar voor het eerst op zee tegen. Met behulp van een vissersboot werd zij naar haar vlucht gebracht. De vlucht vertrok vanaf Curaçao, ongeveer 40 mijl ten noorden van Venezuela. Curaçao is een zelfbesturend eiland dat deel uitmaakt van Nederland. Stern stelde dat zij door Curaçao heen trokken, maar dat Machado nooit in Curaçao was — ze heeft nooit de grenscontrole doorlopen.
De uitdaging en Sterns persoonlijke impressie
Stern beschouwde deze missie als de meest uitdagende die hij en zijn groep ooit ondernamen. Over Machado zelf zegt hij dat hij een grote bewondering voor haar heeft. “Ik geef toe dat ik onder de indruk ben,” zei hij. “Ze is een heldin voor mij.”
