Grootschalige demonstraties en religieuze betrokkenheid
Op zondag kwamen duizenden demonstranten bijeen in de Filipijnen, waaronder leden van de Rooms-Katholieke kerk, om te protesteren tegen de corruptie die het land teistert. Ze eisten de snelle vervolging van topwetgevers en functionarissen die verdacht worden van betrokkenheid bij een omvangrijk schandaal dat de democratie onder druk zet.
Naast de protesten in onbeklemde protestpark in Manilla organiseerden linkse groepen een aparte betoging met een directe oproep aan alle betrokken regeringsfunctionarissen om onmiddellijk af te treden en voor de rechter te verschijnen.
Overheidsmaatregelen en veiligheidsmaatregelen
De Filipijnse president Ferdinand Marcos Jr. probeert de publieke woede te bedwingen over de grootschalige corruptie, die volgens veel rapportages heeft geleid tot ondermaatse, defecte of ontbrekende overstromingsbeheersingsprojecten. Veel van deze projecten bevinden zich op een archipel die al lange tijd gevoelig is voor dodelijke overstromingen en extreem weer in de tropen.
In totaal werden meer dan 17.000 politieagenten ingezet in de metro van Manilla om de verschillende protesten te beveiligen. Het Malacanang-paleis, de presidentiële residentie, was afgesloten en verschillende toegangswegen en bruggen waren door anti-rellenpolitie, vrachtwagens en prikkeldraad afgesloten.
Politieke verdeeldheid en militaire reactie
In een politiek sterk verdeeld systeem, waarin twee presidenten sinds 1980 van hun positie werden gezet, onder andere vanwege beschuldigingen van plundering, zijn er enkele oproepen geweest voor het leger om de steun aan de regering-MARCOS te verminderen.
De Filipijnse strijdkrachten hebben dergelijke verzoeken echter resoluut afgewezen. Op zondag onderschreven veel van hun senioren, waaronder drie militaire chiefs of staff, een verklaring waarin stond dat zij “sterk verwerpen en afwijzen dat het leger betrokken raakt bij ongrondwettelijke handelingen of militaire avonturisme.”
De militaire verklaring benadrukte dat “de eendrachtige stem van onze gepensioneerde en actieve leiders bevestigt dat de strijdkrachten een stabiele factor blijven en een betrouwbare bewaker van de democratie.”
Religieuze rol en publieke protesten
Kerkelijke leiders uit de Rooms-Katholieke kerken in het hele land speelden een belangrijke rol bij de organisate van de anti-corruptiebetogingen. Op het hoofdplein van de hoofdstad werd een rally gehouden ter nagedachtenis aan “volksmacht” op de EDSA-weg, waarbij ongeveer 5.000 demonstranten, vooral in wit gekleed, vóór de middag samenkwamen.
Zij eisten dat leden van het Congres, overheidsfunctionarissen en bouwbedrijven die betrokken zijn bij de vermeende misstanden bij overstromingsbeheersing, onmiddellijk worden gearresteerd en terugbetalen wat zij gestolen hebben. Een demonstrant droeg een shirt met de tekst: “Geen genade voor de hebzuchtigen.”
Rechtspraak en verdere detenties
Volgens de pastor Flavie Villanueva, die onder meer families ondersteunt van slachtoffers van de anti-drugsacties onder voormalig president Duterte, wordt geld dat gestolen is als een misdaad beschouwd, maar het wegnemen van eer en leven wordt als zonde gezien. “Wanneer geld gestolen wordt, is dat een misdaad; maar wanneer mensenlevens en eer worden weggenomen, zijn dat zonden,” aldus Villanueva.
Hij voegde eraan toe: “Veroordeel alle corrupten en alle moordenaars.”
Sinds Marcos in juli zijn zorgen uitte over de anomalieën in overstromingsprojecten tijdens zijn staat van de natie-toespraak, zijn minstens zeven ambtenaren van openbare werken gevangen gezet wegens het illegaal gebruiken van publieke fondsen en andere corruptiecharges. Daarnaast worden leidinggevenden van Sunwest Corp., betrokken bij de projecten, gezocht.
Op vrijdag keerde de voormalig overheidsingenieur Henry Alcantara, die getuigde bij een hoorzitting van de Senaat over de anomalieën, 110 miljoen pesos ($1,9 miljoen) aan steekpenningen terug die volgens justitie hij had gestolen. Verwacht wordt dat hij in de komende weken nog meer zal terugbetalen.
De autoriteiten hebben ongeveer 12 miljard pesos ($206 miljoen) van verdachte activa bevroren in verband met de corruptieschandalen rondom de overstromingsprojecten, aldus Marcos.
De president beloofde dat veel van de bij de zaak betrokkenen, waaronder 37 invloedrijke senatoren, congresleden en rijke bouwondernemers, vóór Kerstmis in de gevangenis zouden zitten.
De demonstranten eisen dat meer betrokken functionarissen, inclusief vermeende senatoren en leden van het Huis van Afgevaardigden, snel gearresteerd worden en de gestolen fondsen terugkrijgen. Deze gelden moeten worden gebruikt voor het beëindigen van luxe levensstijlen, zoals privéjets, dure auto’s, landgoederen en extravagante uitgaven.
