Een doordeweekse middag in het Engelse Pagham liep voor een gezin uit Bognor echt totaal anders dan gedacht – en nee, dat is geen standaard begin van een sprookje. Tijdens een wandeling met hun hond vond de 12-jarige Rowan Brannan iets dat zijn leven (en dat van de lokale archeologen) flink opschudde: een authentieke Romeinse gouden armband, ruim 2000 jaar oud.
Een neusje voor het onverwachte
Rowans moeder Amanda, 44, kan haar zoon wel omschrijven – altijd op pad, nooit te beroerd om zijn handen vies te maken, en vooral nieuwsgierig naar alles wat op de grond ligt. “Ik roep standaard: ‘Dat is vies, leg het terug!’ — maar deze keer hield hij koppig vast aan dat metalen staafje. Volgens Rowan móést dit echt goud zijn, maar eerlijk: voor mij zag het eruit als een stukje versleten afrastering — vol aarde, nauwelijks herkenbaar.”
Oog voor detail (en goud)
Terug thuis in Bognor dook Rowan meteen internet op – hoe herken je eigenlijk echt goud? Checklists werden doorgelopen, alles leek te kloppen. Toch bleef het vooral een spannend raadsel, tot een toevallige ontmoeting met de kapper een onverwacht vervolg bracht.
Kapperspraat met een staartje
Amanda vertelt: “Onze kapster was die dag wezen metaaldetecteren. Toen Rowan zijn vondst liet zien, reageerde ze meteen enthousiast, klikte snel een foto en stuurde die door naar de organisator van haar detectiedag.” De reactie kwam snel: dit stukje metaal zag er authentiek uit — en een Finds Liaison Officer van het lokale museum moest ernaar kijken.
Van vondst naar nationale schat
Voor wie ’t niet weet: het British Museum heeft een officieel programma waarin archeologische vondsten van burgers geregistreerd worden, met hulp van gespecialiseerde Finds Liaison Officers. Amanda: “We moesten naar Horsham om het in te leveren. Het werd meteen eigendom van de Britse Kroon tijdens het beoordelingsproces.”
Een stukje heldenmoed uit de Oudheid
De armband bleek een zogenoemde armilla uit de eerste eeuw te zijn. “Die werden door het Romeinse leger uitgereikt aan soldaten als ereteken voor dapperheid en trouwe dienst,” legt Amanda uit. “Het is niet eens een volledige armband, maar een deel ervan. Juist omdat het ouder is dan 300 jaar én van edelmetaal, geldt het officieel als schat.”
De kracht van toeval in de polder
Na officiële taxatie kwam het hoge woord eruit: Rowans vondst is ‘een uitzonderlijk zeldzaam exemplaar’. En dat terwijl hij alleen maar met de hond door een veld in Sussex liep. “Het hele traject is ongelooflijk leerzaam en spannend geweest,” zegt Amanda. “Iedere update voelen we weer die nieuwe spanning.”
Wat betekent dit voor jou?
- Kijk vaker eens écht om je heen in de natuur – dat ogenschijnlijke stukje rommel kán historie zijn.
- Ontdekken in de buurt? Metaaldetectie is bezig met een comeback, ook op plekken als de Veluwe of de Noord-Hollandse duinen — check altijd even de lokale regels.
- Heb je iets bijzonders gevonden? In Nederland kun je met vondsten terecht bij PAN (Portable Antiquities of the Netherlands) voor registratie en advies.
Dus: wie weet wat er op je volgende wandeling in het gras ligt, naast die ene stapel hondenpoep of een halfverroeste spijker? De echte schatzoeker kijkt toch altijd nét iets dichterbij. Eén tikfout maak je er makkelijk bij: vergis je niet — zelfs de meest gewone dag kan geschiedenis schrijven.
