Stel je voor: door je straat lopen en meer poppen dan mensen tegenkomen. In Ichinono, een gehucht vlakbij Kyoto, is dit sinds kort de nieuwe realiteit. Dit Japanse dorp – met minder dan 60 inwoners en slechts één kind – vult lege banken en verlaten tuinen met zelfgemaakte poppen op ware grootte. Ze zitten op schommels, staan bij bushaltes, of zelfs op oude fietsen. Zo simuleert Ichinono een bruisende gemeenschap, terwijl het langzaam leegloopt.
“We zijn onderhand in de minderheid ten opzichte van de poppen,” grapt Hisayo Yamazaki (88), die hier vrijwel haar hele leven woont. Met een zacht cynisme dat je alleen in het Japanse platteland vindt.
Waar zijn de mensen gebleven?
Het verhaal is typerend voor honderden dorpen in Japan. Ouders moedigden hun kinderen altijd aan ergens anders te studeren – er was toch geen universiteit in de buurt, en bovendien wilden ze hun kinderen een betere toekomst geven. Dat betekende: weggaan en niet meer terugkeren. “We waren bang dat ze hier zouden blijven hangen en dan niet zouden trouwen,” vertelt Yamazaki. En dus verdwenen ze – voor werk, studie, het onbekende.
“We betalen daar nu de prijs voor,” voegt ze eraan toe. Ze kijkt uit over een parkje waar nu plastic gezichten op de schommels zitten.
Wat gebeurt er met dorpen als Ichinono?
“Als er niets verandert, sterft het dorp gewoon uit,” zegt Ichiro Sawayama (74), hoofd van de lokale dorpsraad. En hij heeft gelijk. Statistieken liegen niet: Japan heeft na Monaco de oudste bevolking ter wereld – bijna 30% is ouder dan 65. En immigratie? Tot op heden wordt er weinig extern vers bloed binnengelaten. Dorpen als Ichinono zijn daar het gevolg van.
Wat doet de overheid? De nieuwe premier Shigeru Ishiba, sinds oktober 2024 in functie, belooft een sterker plattelandsbeleid. Maar met ruim 20.000 dorpen die dezelfde situatie kennen, lijkt het dweilen met de kraan open.
Is dit de toekomst van leeglopende dorpen?
Het fenomeen van levensgrote poppen – in Japan bekend als „Tsukuribito” – is inmiddels een begrip. Niet alleen in Ichinono: in Nagoro, een andere regio, leeft zelfs meer „pop-bevolking” dan menselijke inwoners. Eerlijk gezegd zorgt het in eerste instantie voor een glimlach, maar zet het je ook aan het denken. Hoe houden we lokale gemeenschappen levend zonder jongeren?
- Betrek jongeren bij lokale initiatieven – geef ze een reden om terug te keren
- Investeer in technologische hubs op het platteland
- Bied flexibele woon- en werkvormen aan (denk aan remote werken, populaire „werkcafés” zoals in Amsterdam-Oost)
Want eerlijk? Niemand wil wonen tussen alleen maar poppen. Toch is het bijzonder hoe creatief een gemeenschap kan zijn als de werkelijkheid tegenzit. Misschien is dit niet dé oplossing, maar het maakt wel zichtbaar waar de echte pijn ligt.
Heb je plannen voor een trip naar Japan in 2025? Kies dan eens niet voor Tokyo, maar ontdek de mysterieuze poppen-dorpen – wie weet sta je ineens met een levensechte pop op de foto. En anders: deel dit verhaal, want het toont haarscherp wat vergrijzing en leegloop doen met unieke dorpen.
