In 2025 schrijft Italië geschiedenis: in de gevangenis van Terni (Umbrië) werd onlangs de allereerste ‘sekskamer’ officieel in gebruik genomen. Voor veel Nederlanders klinkt het wellicht als een heel gek idee, maar deze stap past in een bredere Europese trend waarin intieme bezoekjes achter tralies geaccepteerd raken.
Wat is zo’n ‘sekskamer’ eigenlijk?
De naam klinkt spannender dan het is: het gaat om een afgesloten ruimte binnen de gevangenis – voorzien van een bed, een fatsoenlijk slot en een eigen toilet. Gedetineerden mogen daar, zonder nieuwsgierige bewakers in de buurt, hun partner ontmoeten. Volgens de nieuwe Italiaanse regels mag zo’n samenzijn tot 2 uur duren.
Waarom nu pas? Italië liep achter
Rond nieuwjaar 2024 besloot de hoogste rechter in Italië: ook mensen in de gevangenis hebben recht op privacy en intieme momenten. In Frankrijk, Duitsland, Spanje én Nederland is dit eigenlijk al de norm. Hier kennen we het als ‘bezoek zonder toezicht’. Geen rare blikken van bewakers – gewoon een paar uur samen, achter gesloten deuren.
Dit zeggen de experts (en bescheiden ophef blijft natuurlijk)
Giuseppe Caforio, mensenrechtenombudsman in Umbrië, noemt het Italiaanse experiment succesvol. Hij benadrukt dat alle procedures soepel verliepen: “We zijn blij, maar privacy staat áltijd voorop.” Toch is niet iedereen in Italië er blij mee – sommige kranten vergelijken het gekscherend met hotels. Tja, in Nederland kijken we hier met opgetrokken wenkbrauwen naar, maar tegelijk zijn conjugaal bezoek en intieme rechten in ons land al decennia gewoonte.
Waarom zou je zulke kamers toestaan?
- Minder spanning in de cel: Regelmatig zien we dat gevangenen met uitzicht op echt contact minder agressie vertonen.
- Betere terugkeer in de maatschappij: Relaties die de detentie overleven geven mensen een echte kans na hun straf.
- Internationale mensenrechten: Steeds meer landen vinden seksueel contact een mensenrecht voor gevangenen.
Overvolle Italiaanse gevangenissen: nood breekt wet
De nieuwe regels komen niet uit de lucht vallen. Italië heeft de afgelopen jaren vaak met overvolle cellen en zelfs een stijging van het aantal zelfmoorden onder gevangenen te maken. Er móest iets gebeuren, betoogde het parlement: meer menselijkheid, beter welzijn – en dus eindelijk ook die privéruimtes voor partners.
En in Nederland? Zo gaat het eraan toe
Heel eerlijk: voor Nederlanders in detentie gebeurt dit al jaren — oftewel ‘bezoek zonder toezicht’, bijvoorbeeld in PI Zwolle of de Amsterdamse Bijlmerbajes (nu natuurlijk met moderne systemen). Ook hier geldt: je moet aan voorwaarden voldoen, je relatie moet officieel zijn en er is altijd toezicht op misbruik van deze regel.
Praktische tips en weetjes
- Ga je in beroep tegen gevangenisstraf? Dan blijft het recht op intiem bezoek bestaan – zelfs tijdens hoger beroep.
- Niet alleen echtgenoten, maar ook geregistreerde partners en langlopende relaties komen in aanmerking.
- Er bestaan speciale regelingen voor buitenlandse partners — handig voor Rotterdammers met relaties over de grens.
Tot slot: Europees en toch typisch Italiaans
Hoewel de uitvoering Europees is, blijft de Italiaanse aanpak uniek: privacy staat centraal en zelfs regionale politici kijken kritisch toe. Het blijft spannend of iedere provincie mee zal doen – de pilot uit Umbrië is in elk geval geslaagd.
Dus, mocht je het je afvragen: nee, dit is geen Italiaans maf-verhaal – maar een serieuze stap richting modern gevangenisbeleid waar Nederland al jaren ervaring mee heeft.
