Invoering en eerste officiële erkenning
Afgelopen vrijdag heeft Israël als eerste land officieel de zelfverklaarde Republiek Somaliland erkend als een onafhankelijk en soeverein staat. Deze beslissing zou de regionale machtsdynamiek kunnen veranderen en de lange-standing oppositie van Somalië tegen afscheiding op de proef kunnen stellen.
Reacties van de Israëlische regering
Premier Benjamin Netanyahu verklaarde dat Israël directe samenwerking met Somaliland zoekt op het gebied van landbouw, gezondheidszorg, technologie en economie. In een officiële verklaring feliciteerde hij het president van Somaliland, Abdirahman Mohamed Abdullahi, prees zijn leiderschap en nodigde hem uit voor een bezoek aan Israël.
Netanyahu stelde dat de verklaring ‘in de geest van de Abraham Akkoorden is, ondertekend op initiatief van president Trump.’
Achtergrond van de Abraham Akkoorden
De Akkoorden van 2020 werden bemiddeld door de eerste regering van Trump en brachten Israël formeel in diplomatieke relaties met de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein. Later sloten meer landen zich daarbij aan.
Verdrag van wederzijdse erkenning
Volgens de Israëlische verklaring ondertekenden Netanyahu, minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar en de president van Somaliland gezamenlijk een verklaring van wederzijdse erkenning.
Reacties van Somaliland en Somalië
Abdullahi verklaarde dat Somaliland zich zou aansluiten bij de Abraham Akkoorden, en noemde dit een stap richting regionale en wereldwijde vrede. Hij benadrukte dat Somaliland zich inzet voor het opbouwen van partnerschappen, het stimuleren van wederzijdse welvaart en het bevorderen van stabiliteit in het Midden-Oosten en Afrika.
Echter, de Somalische regering veroordeelde de acties van Israël als een ‘onwettige stap’ en een ‘bewuste aanval’ op haar soevereiniteit. Zij wezen elke erkenning van Somaliland af, zoals blijkt uit een verklaring van het kantoor van de premier.
De regering bevestigde haar vastberadenheid om alle noodzakelijke diplomatieke, politieke en juridische maatregelen te nemen om haar soevereiniteit, eenheid en internationaal erkende grenzen te verdedigen, conform het internationaal recht.
Regionale reacties en internationale standpunten
Egypte voerde gesprekken met Somalië, Turkije en Djibouti over de ontwikkelingen in de Hoorn van Afrika na de aankondiging van Israël. De ministers veroordeelden de erkenning van Somaliland door Israël en herhaalden hun volledige steun voor de eenheid en territoriale integriteit van Somalië. Ze waarschuwden dat het erkennen van afscheidingsregio’s bedreigingen voor internationale vrede en veiligheid vormt, aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken van Egypte.
De Afrikaanse Unie verwierp elke erkenning van Somaliland en bevestigde haar ‘onwankelbare toewijding’ aan de eenheid en territoriale integriteit van Somalië. Ze waarschuwden dat dergelijke ontwikkelingen de vrede en stabiliteit op het continent konden ondermijnen, volgens de voorzitter van de Afrikaanse Commissie.
De situatie in Somaliland
Sinds 1991 geniet Somaliland effectieve autonomie en kent het een relatieve vrede en stabiliteit sinds het afvallen van Somalië in burgeroorlog. Ondanks deze status heeft de regio nooit erkenning gekregen van andere landen.
Door de jaren heen heeft Somalië internationaal opgeroepen tot het tegengaan van erkenning door andere staten van Somaliland.
De hoop van Somaliland op internationale erkenning
De voormalige Britse protectorat hoopt dat erkenning door Israël andere landen zal aanmoedigen hetzelfde te doen, wat de diplomatieke invloed en toegang tot internationale markten zou vergroten.
In maart ontkenden Somalië en Somaliland dat zij voorstellen ontvingen van de Verenigde Staten of Israël om Palestijnen uit Gaza te herplaatsen. Mogadishu verklaarde dat ze elke dergelijke beweging categorisch afwezen.
