Officiële Vieringen en de Nationale Herdenking
Op maandag markeerden de Syriërs de eerste verjaardag van de val van Bashar al-Assad en zijn strenge heerschappij. Het land, dat nog steeds kampt met politieke instabiliteit en de nasleep van jaren van conflict, bereidt zich voor op openbare evenementen. In Damascus worden feestelijkheden gepland op het centrale Omayyad-plein, dat druk bezocht wordt door feestvierders in aanloop naar 8 december. Daarnaast worden er in andere regio’s van het land ook evenementen gehouden. Er worden ook militaire parades voorzien als onderdeel van de vieringen.
De Val en de Noodgedwongen Vlucht van Assad
Een jaar geleden vluchtte Assad naar Rusland nadat rebellengroepen, onder leiding van de nieuwe Syrische president Ahmed al-Sharaa, Damascus hadden overgenomen en zijn bewind hadden beëindigd. Deze rebellie, die meer dan dertien jaar duurde, ontstond uit een opstand tegen Assad en escaleerde tot een omvangrijke oorlog. Al-Sharaa, die zich toen in Damascus bevond, vierde de gebeurtenis met het bidden van de dageraad in de Omayyad-moskee, aldus het officiële persbureau SANA. Hij was gekleed in militaire camouflage, vergelijkbaar met die, die hij tijdens de succesvolle rebelencampagne droeg, geleid door de islamistische groep Hayat Tahrir al-Sham.
De Toekomstvisie van al-Sharaa en Internationaal Reif
Al-Sharaa heeft zich voor de wederopbouw van een rechtvaardig en stevig Syrië uitgesproken. Volgens hem zal, met Gods wil, van noord tot zuid en van oost tot west, een krachtig en passend systeem worden opgebouwd dat recht doet aan de geschiedenis en de hedendaagse situatie van het land. Als voormalig commandant van al-Qaida, heeft hij substantieel gebruik gemaakt van zijn invloed om Syrië‘s buitenlandse betrekkingen te herzien. Hij heeft relaties ontwikkeld met de Verenigde Staten, steun verworven van Arabische Gulf-staten en Turkije, en zich van Iran en Rusland afgewend, de backers van Assad. Westerse sancties die het land zwaar treffen, zijn inmiddels grotendeels opgeheven.
Hervormingen en de Verdeling van Macht
Hij heeft beloofd het brute politie- en regimesysteem van Assad te vervangen door een inclusieve en rechtvaardige bestuursvorm. Echter, het land kampt met sessie-gerelateerde conflicten. Honderden burgers zijn omgekomen bij gewelddadige conflicten, wat heeft geleid tot nieuwe vluchtelingenstromen en een groeiend wantrouwen onder minderheden richting de regering van al-Sharaa. In het noordoosten verbood de regionale overheid, die onder Koerdisch leiderschap staat, grootschalige bijeenkomsten uit veiligheidsredenen, uit angst voor actieve ’terroristische cellen’. Toch feliciteerden zij de Syrische bevolking met de verjaardag.
Regionale Spanningen en Lokale Onafhankelijkheidsbewegingen
De Koerdische regio heeft haar autonomie proberen te beschermen, terwijl in het zuiden enkele Druzen – een minderheid die afstamt van de islam – sinds juli aandringen op onafhankelijkheid. Dit gebeurde nadat er in die provincie, Sweida, hevige gevechten plaatsvonden tussen gewapende groepen en het leger, waarbij honderden mensen omkwamen. Tijdens een bijeenkomst in Qatar deze week sprak al-Sharaa over het feit dat “Syrië momenteel de beste tijden doormaakt”, ondanks de voortdurende geweldsdaden, en hij beloofde verantwoording te nemen voor degenen die verantwoordelijk zijn voor het geweld.
Perspectieven voor Politieke Hervormingen en Stabiliteit
Hij bevestigde dat een overgangsperiode, onder zijn leiding, nog vier jaar zou duren, met als doel het opzetten van nieuwe instituties, een gewijzigde wetgeving en een grondwet, die uiteindelijk via een referendum aan de bevolking zou worden voorgelegd. Daarna zou het land verkiezingen houden. Onder het tijdelijke grondwettelijke kader, dat in maart werd goedgekeurd, beschikt al-Sharaa over uitgebreide bevoegdheden. In oktober werd een indirecte verkiezing gehouden om een parlement te vormen, maar hij moet nog een derde van de 210 leden selecteren zoals bepaald in de grondwet.
De Historie en de Hedendaagse Situatie
De familie al-Assad, afkomstig uit de Alawitische minderheid, regeerde Syrië gedurende 54 jaar. Sinds 2011 heeft de burgeroorlog honderden duizenden mensen het leven gekost en miljoenen gewond of verdreven. Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie zijn sinds de val van Assad ongeveer 1,2 miljoen vluchtelingen teruggekeerd, naast 1,9 miljoen binnenlands onthebden, maar verdere terugkeer wordt mogelijk belemmerd door afnemende internationale donaties. De gouverneur van de centrale bank sprak vorige week op een conferentie dat de terugkeer van 1,5 miljoen vluchtelingen bijdraagt aan de economische groei. Toch blijven de Humanitaire hulpbehoeften in Syrië groot, met naar schatting 16,5 miljoen mensen die in 2025 ondersteuning nodig zullen hebben.
