Het klinkt haast als een grap, maar soms is de werkelijkheid gekker dan fictie. Vrij schokkend: uit een recent rapport blijkt dat een groot deel van de Nederlandse Gen Z, inmiddels volwassen jongvolwassenen tussen 18 en 27 jaar, geen idee heeft hoe je een simpele klus doet – zoals het verwisselen van een lamp.
Zelfredzaamheid lijkt soms een zeldzaam goed binnen deze generatie. Dat merken niet alleen werkgevers, maar bijvoorbeeld ook monteurs van Gamma en Karwei, die bevestigen dat de vraag naar eenvoudige klussen stijgt.
Yamalis Diaz, psycholoog aan NYU Langone, legt uit dat Gen Z is opgegroeid in een tijdperk waarin gemak en automatisering centraal staan. “Ze hebben nooit echt hoeven oefenen met dit soort taken. Veel van hun leven – en eerlijk gezegd dat van ons allemaal – draait om gemak en uitbesteden. Dus logisch dat praktische vaardigheden soms ontbreken.”
Onderzoek: een kwart durft niet op een keukentrapje te klimmen
Halfords onderzocht het zelfvertrouwen in alledaagse klussen onder 2.000 Nederlanders van verschillende generaties: van babyboomers tot millennials en Gen Z. De resultaten zijn verrassend. Ruim 25% van Gen Z geeft toe niet te weten hoe je een lamp vervangt in een plafondfitting. “Te gevaarlijk,” zeggen velen – het idee dat je misschien op een keukentrapje moet gaan staan, schrikt af. Eén op de vijf is zelfs bang dat de lamp “te heet” is om vast te pakken.
Wie gokt dat deze generatie zwoegt tot de klus is geklaard, heeft het mis. Liever schakelt Gen Z een klusjesman (of -vrouw) in – zelfs via apps van lokale dienstverleners als Werkspot of Hulpstudent.
De portemonnee trekt het wel: honderden euro’s per jaar aan klushulp
Waar Gen X gemiddeld €470 per jaar uitgeeft aan hulp in huis, tikt Gen Z moeiteloos meer dan €1.300 aan, blijkt uit het onderzoek. Ook de oudere boomers komen met hun kleine klusjes nauwelijks boven de €300 per jaar uit. De keuze is helder: waarom moeilijk doen, als je het gewoon kunt laten doen?
Het klinkt misschien onpraktisch, maar volgens sommigen is het juist een slimme investering – minder stress, minder kans op een misstap van het keukentrapje.
Klus-vaardigheden? Vaak ontbreekt de basis
Niet alleen lampen vormen een struikelblok. Minder dan de helft van de ondervraagde Gen Z’ers weet hoe je een autoventiel oppompt. Nog minder kunnen ruitenwissers vervangen. En de schroevendraaier? 30% herkent een platte schroevendraaier niet eens – een ringsleutel herkennen is voor 1 op de 5 ook een raadsel.
Voor taken als een schilderij ophangen zou 10% van Gen Z zelfs direct een professional bellen. En eerlijk – sommige ouders krijgen nog steeds appjes: “Mam, kun je mijn auto wassen?” Ook daarin wijken Nederlandse trends niet af van het internationale gemiddelde.
Halfords-expert Andy Turbefield onderstreept: “De kennis rondom klussen en auto-onderhoud taant steeds verder. Het lijkt alsof gemak het wint van zelf doen.”
Hoe zorgen we dat Gen Alpha niet dezelfde fouten maakt?
De oplossing? Volgens psychologe Diaz is nu hét moment om jonge kinderen praktisch op te voeden. Dit voorkomt dat de volgende generatie – de jonge Gen-Alpha’s (geboren vanaf 2015) en zelfs de kersverse Gen Beta’s (vanaf 2025) – dezelfde basis mist.
Praktische tips om uw kind handiger te maken:
- Laat ze klusjes doen: Geef kinderen kleine taken – van tafel dekken tot planten water geven. Zo leren ze verantwoordelijkheid én praktische skills.
- Vaker weg van schermen: Trek samen handschoenen aan. Laat ze helpen in de tuin, iets timmeren of schilderen. Natuurlijk onder begeleiding – maar wel met echte gereedschappen.
- Kies samen voor DIY: Is er iets kapot of moet er iets opgehangen worden? Laat kinderen meehelpen. Een beetje uitleg is genoeg. Het resultaat: zelfstandigheid groeit, en stiekem ook de band tussen ouder en kind.
We leven in een tijd van gemak, maar een beetje handigheid kan geen kwaad. Misschien toch even opa bellen – die weet nog precies hoe je een lamp verwisselt.