Uit een recente Bankrate-enquête blijkt dat slechts 35% van de Gen Z — jongeren tussen de 18 en 26 jaar — in Nederland altijd een fooi geeft in een restaurant met bediening aan tafel. Verrassend weinig, zeker als je bedenkt hoe vanzelfsprekend fooi nog niet zo lang geleden was.
En het wordt nog opvallender: maar 24% van deze generatie zegt altijd een fooi te geven bij kappers of barbiers. Ter vergelijking — bij millennials is dat 40% en bij Gen X zelfs 67%. Die verschillen zijn opvallend groot, en eerlijk gezegd herkende ik mezelf hier wel in. blijkbaar is een nieuwe generatie echt anders opgevoed qua fooi.
Gen Z’ers zijn ook veel minder geneigd om een fooi te geven bij eten laten bezorgen (31% tegenover 62% bij babyboomers) of bij taxi’s en Uber-ritten (22% tegenover 56%). Alleen bij diensten aan huis zoals loodgieters of klusjesmannen loopt Gen Z iets voorop: 15% geeft dan altijd fooi — geen daverend aantal, maar toch hoger dan bij oudere generaties.
Waar Gen Z en mannen het minst tippen — en waarom?
Volgens dezelfde enquête tippen Gen Z en mannen het minst van alle onderzochte groepen. Maar het is niet zo dat Nederlanders ineens asocialer zijn geworden. Er ligt iets anders onder: onduidelijkheid over wanneer en hoeveel je moet geven, irritatie over automatische fooiberichten bij pinapparaten en zelfs principiële bezwaren — 41% vindt namelijk dat bedrijven gewoon beter moeten betalen in plaats van op fooien te leunen.
- 32% ergert zich aan de voorgeselecteerde fooipercentages bij digitale betalingen
- 15% voelt zich onzeker over wie en hoeveel te tippen
- 16% betaalt liever iets meer voor zijn koffie of knipbeurt zodat fooi helemaal niet meer hoeft
Oudere generaties zijn trouwens net iets stugger geworden: 33% van Gen X en babyboomers noemt de fooicultuur ‘uit de hand gelopen’. Bij Gen Z is dat 22%.
Worden we allemaal krenteriger met fooien?
Het lijkt er wel op. In 2019 gaf nog 77% van de volwassenen aan altijd te tippen in restaurants, in 2025 is dat gedaald naar 73%. Die trend zie je breed: minder mensen geven fooi bij de kapper, in hotels, koffiebars — zelfs de bezorgers krijgen minder.
“Tipflatie” en digitale etikette — waar ligt de grens?
De discussie over ’tipflatie’ duurt voort. Steeds meer zelfbedieningszaken — van koffietent in Utrecht tot bakkerij op Schiphol — tonen tipopties op pinautomaten, zelfs als je alleen afrekent zonder enige hulp van personeel. Wie ooit bij een self-checkout van Albert Heijn een tip-optie zag verschijnen, snapt het schrijnende gevoel: wie krijgt dat geld eigenlijk?
Volgens ondernemers verhogen die digitale prompts het inkomen van personeel, maar steeds meer klanten stellen vragen. Want wie doet nou eigenlijk het werk — de machine of de medewerker?
Gedeelde fooien en “tip creep”: wie wordt hier rijk van?
Veel bedrijven zeggen dat die digitale fooien (bijvoorbeeld in koffiebars of op festivals) volledig optioneel zijn en gedeeld worden onder medewerkers, maar critici zien het vooral als een manier waarop bedrijven hun loonlasten doorschuiven naar de klant. ‘Tip creep’ — steeds hoger percentage vragen bij simpel afrekenen — werkt hier als een psychologisch duwtje: je voelt je schuldig als je niks geeft.
Zoals een pr-medewerker uit Amsterdam die ooit op Schiphol 10% fooi moest kiezen op een flesje water van €3 — niemand heeft daar een goed antwoord op. Het voelt gewoon ongemakkelijk.
Belangrijk om te onthouden: tip bewust
Niet alle ingevoerde fooien bij de zelfscankassa komen bij personeel terecht — zo zijn er in Nederland net als in de VS geen duidelijke regels voor digitale fooi. Sommige experts noemen het zelfs een manier om de sterke fooitraditie te misbruiken voor meer omzet, zonder dat medewerkers daar altijd van profiteren.
Uit onderzoek blijkt dat digitale fooikeuzes vaak leiden tot hogere bedragen (soms wel 18–30% fooi!), hoewel veel mensen weigeren bij fastfood of selfservice iets te geven.
Tips & tricks: hoe ga je om met fooi in 2025?
- Check of een bedrijf zijn medewerkers eerlijk betaalt — officiële horecazaken met cao hoeven vaak geen extra fooi
- Laat je niet verplicht voelen bij self-checkout of pinautomaat — geef alleen als je écht tevreden bent
- Vraag gerust na waar de fooi naartoe gaat, vooral bij grotere ketens
- Bedenk: een glimlach en ‘dankjewel’ worden nog altijd gewaardeerd
Een fooi geven, of juist niet — het blijft persoonlijk. In 2025 is het belangrijker dan ooit om te weten waar je aan toe bent én zelf een keuze te maken. Ben benieuwd hoe jij hierover denkt (en of je nog fooi geeft bij de kapper in Amsterdam Zuidoost — altijd interessant, toch?).
