Vertegenwoordiging van de eerste Amerikaanse kritiek op China in de recente conflicten
Voor het eerst heeft de Verenigde Staten China publiekelijk bekritiseerd vanwege het richten van radars op Japanse militaire vliegtuigen tijdens een oefeningen vorige week. De Aziatische buurlanden geven verschillende versies van het voorval, terwijl de spanningen in de regio toenemen. Het incident nabij de pretentiegebieden rond de Okinawa-eilanden kwam nadat Japanse premier Sanae Takaichi vorige maand een discussie ontketende door haar opmerkingen over de mogelijke Japanse reactie op een hypothetische Chinese aanval op Taiwan.
De Chinees-Japanse en Amerikaanse reactie op het radarincident
China erkent Taiwan als een democratisch bestuurde regio en sluit niet uit dat het met geweld de controle over het eiland wil krijgen. Taiwan ligt slechts ruim 100 kilometer van Japan en wordt omringd door zeewegen waarop Tokio sterk afhankelijk is. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde dat de actie van China niet bevorderlijk is voor regionale rust en stabiliteit. Hij benadrukte dat de alliantie tussen de VS en Japan sterker en meer verenigd is dan ooit tevoren, dat de betrokkenheid bij Japan onverminderd is en dat er nauw contact bestaat over deze en andere kwesties.
Reacties uit China en Japan
De Chinese buitenlandse woordvoerder Guo Jiakun beschreef de oefeningen van China als in overeenstemming met het internationale recht en voerde aan dat deze op een veilige en beheerste wijze worden uitgevoerd. Hij waarschuwde dat de internationale gemeenschap niet moet worden misleid door Japan en dat bondgenoten van Japan extra alert moeten zijn en zich niet door Japan laten manipuleren.
Militaire acties en waarnemingen in de regio
Op dinsdag stuurde Japan straaljagers uit om Russische en Chinese luchtstrijdkrachten te monitoren die gezamenlijke patrouilles uitvoeren rondom Japan. Later die week meldde Tokyo dat Amerikaanse bomwerpers met kernwapens over de Zee van Japan vlogen, in een duchtige vertoning van kracht, gevolgd door Japanse jachtvliegtuigen, na de Russische en Chinese militaire oefeningen.
Op woensdag meldde de Japanse kustwacht dat haar schepen vier Chinese kustwachtvaartuigen nabij de Senkaku-eilanden hadden waargenomen. China noemt de onbewoonde eilanden Diaoyu en beschouwt de patrouilles als legitiem voor de bescherming van haar rechten en belangen.
De ernst van het recentste militaire tactiekincident
De actie van Chinese jachtvliegtuigen op zaterdag, waarbij radars werden gericht op Japanse vliegtuigen, markeerde de meest scherpe confrontatie tussen Oost-Aziatische militaire macht in jaren. Zulke bewegingen worden als bedreigend beschouwd omdat zij mogelijk een aanval signaleren en de doelwitten tot uitwijking kunnen dwingen. Japan veroordeelde deze acties als “gevaarlijk”.
China’s verdediging en de eventuele provocaties
Beijing stelde dat Japanse vliegtuigen herhaaldelijk de Chinese marine benaderden en verstoorden, terwijl de Chinese strijdkrachten de oefeningen uitvoerden in de Oost-Chinese Zee. Tijdens een persconferentie in Taipei noemde Taiwan’s president Lai Ching-te de Chinese militaire acties “zeer ongepast”. Hij riep China ook op zijn verantwoordelijkheid als grote mogendheid te tonen, en benadrukte dat vrede kostbaar is en dat oorlog geen winnaar kent.
De onderlinge politieke en militaire spanningen na uitlatingen over Taiwan
Slechter wordende betrekkingen tussen Japan en China zijn vooral toe te schrijven aan een toespraak van Takaichi vorige maand, waarin zij een Chinese aanval op Taiwan omschreef als een “overlevingsbedreigende situatie” die mogelijk een militaire reactie uit Tokio zou kunnen uitlokken. China heeft geëist dat zij haar uitspraken terugtrekt en beschuldigt Japan van militaire dreiging, terwijl bargeld in de regio wordt afgeremd en reizen naar Japan wordt afgeraden.
De Amerikaanse ambassadeur in Japan, George Glass, heeft sinds het conflict openlijk de steun voor Japan uitgesproken via sociale media. Premier Donald Trump en andere hoge Amerikaanse functionarissen blijven however stil. Volgens bronnen belde Trump Takaichi vorige maand en drong erop aan de situatie niet verder te laten escaleren, terwijl hij plannen heeft om volgend jaar Beijing te bezoeken voor handelsbesprekingen.
