President Zelenskyy ontmoet de paus en actuele stand van zaken
Op dinsdag heeft president Volodymyr Zelenskyy een ontmoeting gehad met paus Leo XIV in Rome. Tegelijkertijd maakte Oekraïne bekend dat het voorbereidingen treft om vernieuwde voorstellen naar de Verenigde Staten te sturen. Deze voorstellen zijn gericht op het beëindigen van de oorlog met Rusland.
Geen 24 uur na het harde standpunt te hebben herhaald dat Oekraïne geen grondgebied aan Rusland zal afstaan, sprak Zelenskyy eerst met de paus. Vervolgens voerde hij gesprekken met de Italiaanse premier Giorgia Meloni. Deze ontmoeting volgde op een dag nadat Zelenskyy had gesproken met leiders uit Groot-Brittannië, Frankrijk en Duitsland in Londen.
Fotomoment en de betekenis ervan
De Sint-Pietersbasiliek in Vaticaanstad vormde het decor voor een iconisch beeld van Zelenskyy, dat hij face-to-face poserde met de Amerikaanse president Donald Trump tijdens de begrafenis van paus Franciscus, de voorganger van Leo, in april.
Verschillende observatoren interpreteerden deze gebeurtenis als een teken dat de relaties tussen de leiders aan het verbeteren zijn. Twee maanden eerder bracht Zelenskyy een controversiële bezoek aan het Witte Huis, waarbij Trump en vicepresident JD Vance hem kritiek uitten en zeiden dat hij niet dankbaar genoeg was aan de VS.
De onzekere zoektocht naar vrede
Gezien het wachten sinds die ontmoeting blijft vrede een ver weg liggend doel. Zelenskyy hield zich maandag stellig aan de boodschap dat Oekraïne geen enkel stuk land aan Rusland zal afstaan.
Hij verklaarde: “Overwegen wij het opgeven van territorium? Nee, dat is niet toegestaan volgens Oekraïense wet, onze grondwet en het internationale recht. Eerlijk gezegd, hebben wij daar ook geen morele recht toe.”
Zijn Russische collega Vladimir Poetin heeft herhaald dat hij wil dat Oekraïne de controle over de gehele oostelijke Donbas-regio overgeeft. Deze regio bestaat uit de deelgebieden Donetsk en Luhansk, die sinds het begin van de oorlog onder Russische druk staan, zelfs na bijna vier jaar strijd.
In september 2022 kondigde Moskou de annexatie van de Donbas aan, naast Zaporizhzhia en Kherson, wat internationaal werd veroordeeld. Het was de grootste territoriale annexatie in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog, hoewel Rusland nog niet volledig controle heeft over alle gebieden.
Wat betreft de vredesplannen
Vorig jaar stelde Donald Trump een vredesplan voor met 28 punten, waarvan enkele de territoriale concessies van Oekraïne vereisten, wat door velen gezien werd als gunstig voor Rusland. Zelenskyy gaf maandag aan dat deze punten waren teruggebracht tot 20 na onderhandelingen geleid door de VS. Hoewel hij vertrouwen stemde in de inzet van Trump om het conflict te beëindigen, uitte hij twijfel over de bedoelingen van Rusland.
Hij zei: “De algemene houding van de Amerikanen is gericht op het vinden van een compromis,” maar tot nu toe is dat nog niet gerealiseerd. “Natuurlijk dringt Rusland erop aan dat wij territorium opgeven. Daar willen wij niet aan voldoen — dat is precies waarom wij vechten,” voegde Zelenskyy toe.
Internationaal diplomatiek overleg
Hoewel Trump zaterdag suggereerde dat Moskou akkoord ging met de nieuwste versie van het vredesakkoord, meldde het Kremlin een dag later dat het nog niet was geïnformeerd over de recente onderhandelingen tussen Amerikaanse en Oekraïense functionarissen in Florida tijdens het afgelopen weekend.
Na zijn ontmoeting met de Britse premier Keir Starmer, de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse bondskanselier Friedrich Merz gaf Zelenskyy aan dat nog geen duidelijke reactie was ontvangen over de steun van bondgenoten, inclusief de VS, in het geval van een nieuwe Russische aanval.
Een Franse functionaris vertelde maandag aan NBC News dat de bijeenkomsten tussen Europese, Amerikaanse en Oekraïense vertegenwoordigers het komende weeks een versterkte overeenstemming kunnen bevorderen.
Daarnaast wordt gewerkt aan het versterken van veiligheidsgaranties voor Oekraïne en het voorbereiden van maatregelen voor de heropbouw, aldus de Franse official. Deze inspanningen lopen parallel aan het diplomatieke overleg over de verdere ondersteuning en stabiliteit in de regio.
