Een dramatisch incident in Hong Kong
Vorige week werd een 31-verdiepingen tellende toren in Hong Kong getroffen door een snelle verspreiding van rook, waardoor de gangen gevuld raakten met damp. Rhodora Alcaraz, een migrantenarbeidster uit de Filipijnen, bevond zich toen alleen met een drie maanden oude baby in het gebouw.
De 28-jarige werkneemster was slechts één dag in de regio en werkte voor een gezin in een hoogbouwcomplex. Toen midden op de dag een grote brand uitbrak die zeven van de acht gebouwen in het complex vernietigde, bood Alcaraz haar schuilplaats aan de baby en werd ze door de brandweerlieden net op tijd gered, samen met de oudere moeder van haar werkgever.
De rol van migrantenarbeiders in Hong Kong
Hong Kong, een internationaal financieel centrum met ongeveer 7,5 miljoen inwoners, huisvest honderdduizenden huishoudelijke helpers, veelal vrouwen afkomstig uit onderontwikkelde landen in Azië zoals de Filipijnen en Indonesië. Deze helpers werken vaak voor lage lonen en wonen dicht op elkaar, meestal in kleine woningen, terwijl ze afhankelijk zijn van hun werkgevers voor huiswerk en verzorging.
De brand en de slachtoffers
Bij de brand op 27 november werden minstens 159 mensen omgebracht. Tijdens de brand kwamen minstens tien helpers om het leven, waaronder negen Indonesiërs en één Filipijn. Chris Sun, de minister van arbeid en welzijn van Hong Kong, liet weten dat de families van de omgekomen helpers ongeveer 800.000 Hong Kong dollar (ongeveer 100.000 dollar) aan condoleance- en schadeloosstellingsbetalingen ontvangen.
Reactie op de brand en de nasleep
De brand in Tai Po wordt beschouwd als de dodelijkste in Hong Kong in bijna tachtig jaar en heeft een grote schok teweeggebracht onder de bevolking. Volgens de autoriteiten zou de snelle verspreiding van de brand, die zich ontwikkelde tot een vijf-alarm brand, veroorzaakt zijn door het gebruik van brandbare materialen tijdens renovaties rondom de gebouwen.
De hoogste leiding van Hong Kong, John Lee, kondigde een onafhankelijke commissie onder leiding van rechters aan die de brand zal onderzoeken. Daarnaast zijn bijna twintig personen gearresteerd op verdenking van doodslag en fraude in verschillende onderzoeken.
Herstel en steunmaatregelen
Alcaraz herstelt nog in het ziekenhuis en werd gefotografeerd terwijl ze een paarse chirurgische outfit en een gezichtsmasker droeg, een foto gedeeld door de Filipijnse senator Imee Marcos. Zij uitte haar steun via een bericht op Facebook.
Naast de initiatieven voor steun zoals tijdelijke huisvesting en een herbouwfonds dat ongeveer 2,8 miljard Hong Kong dollar (circa 360 miljoen dollar) heeft opgehaald, ontstaat er onzekerheid onder de helpers. Zij wonen in Hong Kong op speciale visa en hebben over het algemeen minder rechten dan vaste inwoners.
De situatie van de helpers
Het salaris van een helper begint rond de 650 dollar per maand, aangevuld met een voedseltoelage van circa 160 dollar, maar blijft onder het minimumbedrag van ongeveer 860 dollar per maand bij een werkweek van 40 uur. Ze komen meestal niet in aanmerking voor permanente verblijfsstatus, die na zeven jaar verblijf kan worden verkregen. Veel helpers zijn zelf moeders en sturen het grootste deel van hun inkomsten naar hun gezinnen in het thuisland voor onderwijs en andere benodigdheden.
De gevolgen van de brand voor helpers
Sring Sringatin, een helper uit Hong Kong en voorzitter van de Indonesische Migrantenwerkersbond, beschreef dat veel helpers nog steeds bij hun werkgevers wonen, in tijdelijke of alternatieve huisvesting. Vaak deelden ze voor de brand kamers met de kinderen van de familie, maar nu was dat vaak niet meer mogelijk, vooral omdat hun werkgevers zelf dakloos zijn geworden.
Het is onduidelijk of de werkgevers de salarissen op tijd kunnen uitkeren, terwijl de helpers doorgaan met zorgen voor de gezinnen, vaak als primaire verzorgers voor kinderen en ouderen, ondanks dat hun woningen verwoest zijn.
De werkdruk en de psychologische impact
Voor de brand hadden de helpers weinig vrije tijd; ze werkten meestal zes dagen per week en ontmoetten collega-helper’s op zondag in parken of openbare ruimten om te zingen, nagels te lakken of te picknicken. Nu zijn ze niet alleen traumatised, maar kunnen ze ook meer druk op het werk ervaren en zich geïsoleerd voelen, vooral door de afwezigheid van hun families.
Johannie Tong, officer bij een NGO voor migrantenwerkers, gaf aan dat haar organisatie probeert te analyseren welke vormen van langdurige hulp nodig zijn, zoals immigratiehulp of ondersteuning voor families thuis. Op korte termijn worden donaties verzameld, vooral in het wijkcentrum Jordan in Hong Kong, waar helpers momenteel spullen sorteren.
De communicatie en de nasleep voor Alcaraz
De organisatie Mission for Migrant Workers heeft voor Alcaraz een SIM-kaart geregeld om contact te kunnen houden met haar familie in de Filipijnen. Haar stem is nog niet hersteld, maar ze gaf via een foto een duim omhoog en glimlachte om haar waardering voor de steun.
