Een gezamenlijke verklaring en acties op kerstdag
Door op kerstdag openlijk samen te werken met de Verenigde Staten bij luchtaanvallen in Nigeria, heeft de Nigeriaanse regering mogelijk een bedreiging kunnen afwenden die een maand eerder door president Donald Trump was uitgesproken. Hoewel het niet duidelijk is of dergelijke aanvallen daadwerkelijk effectief kunnen zijn tegen de al lange tijd aanwezige islamitische strijders die de lokale gemeenschappen bedreigen, geven beveiligingsexperts aan dat het resultaat van deze samenwerking onzeker blijft.
Het Amerikaanse aanvallenbericht en de reactie van Nigeria
Trump kondigde op donderdag via Truth Social aan dat de Amerikaanse strijdkrachten een aanval hadden uitgevoerd op Islamitische Staat-strijders in het noordwesten van Nigeria, op verzoek van de Nigeriaanse overheid. Lokale media meldden dat er in de avond van 25 december luide explosies plaatsvonden in het dorp Jabo. Reuters kon niet bevestigen of er slachtoffers waren gevallen. Abuja bevestigde dat het de operatie had goedgekeurd. Nigeria’s Buitenlandminister Yusuf Tuggar maakte op vrijdag bekend dat Nigeria in samenwerking met de VS had gehandeld, zonder daarbij een specifieke religieuze doelgroep te bedoelen.
Gescheiden bevolkingsgroepen en recente dreigingen
De bevolking van Nigeria telt meer dan 230 miljoen mensen, onderverdeeld in ongeveer gelijke delen christenen, die vooral in het zuiden wonen, en moslims, die domineren in het noorden. Vorige maand dreigde Trump met militaire actie in Nigeria, tenzij de autoriteiten daar de vervolging van christenen zouden stoppen. Hoewel Nigeria geconfronteerd wordt met geweld en ontvoeringen door islamitische rebellen in het noorden, ontkent de regering dat christenen onder systematische vervolging zouden lijden.
De reactie van Nigeria op Amerikaanse dreigementen
De Nigeriaanse regering reageerde op Trumps dreigement door te zeggen dat ze samen met Washington wilde werken tegen de strijders, en benadrukte dat het niet om een religieuze targeting ging. Volgens Kabir Adamu, directeur van het beveiligingsbedrijf Beacon Security and Intelligence Limited in Abuja, heeft de Nigeriaanse delegatie de VS bezocht na Trumps waarschuwing. Daarbij zijn overeenkomsten ondertekend en werd bekend dat er Amerikaanse surveillancemissies plaatsvonden om terroristenlocaties in kaart te brengen. Het deelnemen aan dergelijke aanvallen kan echter het beeld versterken dat de Nigeriaanse overheid de taal van Trump ondersteunt in het kader van sectarisch geweld—aangezien deze gevoelige kwestie een lange geschiedenis in Nigeria heeft.
De rol van de Lakurawa beweging en de recente geweldspiraal
De noordwestelijke regio waar de luchtaanvallen plaatsvonden, wordt sinds 2024 geteisterd door toenemend geweld door leden van de Lakurawa-beweging, een strikte soennitische islamistische groep die zich heeft verbonden met Islamitische Staat. Oorspronkelijk ontstaan als een soort vigilantegroep, ontwikkelde deze zich tot een jihadistische beweging die strikte islamitische regels handhaaft in honderden dorpen. Nigeria heeft deze groep begin dit jaar als terroristische organisatie bestempeld. Experts zoals Confidence MacHarry van SBM Intelligence vermoeden dat deze groep waarschijnlijk door Trump wordt bedoeld wanneer hij spreekt over Amerikaanse luchtaanvallen in Nigeria. De groep wordt daarnaast verdacht van grootschalige veediefstallen, waarvan de meeste gestolen dieren terechtkomen op markten langs de Nigeriaans-Nigeriaanse grens.
De vraag over de effectiviteit van de aanvallen
Adamu uitte echter bedenkingen over de daadwerkelijke invloed van de aanvallen op de bestrijding van de insurgenten. Hij wijst erop dat het getroffen dorp Jabo niet bekend staat als een centrum van strijders. “We werden geïnformeerd dat de Nigeriaanse overheid de aanval had goedgekeurd, maar waarom Jabo, zonder dat er enige aanwijzing lijkt te zijn dat er militants waren?” aldus Adamu. Het blijft dus de vraag of deze strategische keuze de strijders daadwerkelijk heeft kunnen neutraliseren of dat het vooral symbolisch bedoeld was.
