Huidige stand van de zaak en internationale uitleg
De procureur-generaal van Honduras, Johel Zelaya, heeft op maandag aangekondigd dat hij opdracht heeft gegeven aan de autoriteiten en Interpol heeft gevraagd om de arrestatie-uitspraak uit 2023 uit te voeren. Deze uitspraak betreft de voormalige president Juan Orlando Hernández, die recentelijk door president Donald Trump was beloond met een gratiewegingsbesluit.
De vrijlating en de achtergrond van Hernández
Hernández werd vorige week vrijgelaten uit een federale gevangenis in de Verenigde Staten nadat Trump hem had gratie verleend. In de Verenigde Staten werd Hernández vorig jaar veroordeeld tot 45 jaar gevangenisstraf wegens het helpen smokkelen van tonnen cocaïne naar de VS.
Na zijn vertrek uit het ambt in 2022 verschoof Hernández van een vermeende bondgenoot in de strijd tegen drugs naar een verzoek tot uitlevering door de VS. Hij werd vastgehouden en overgedragen aan Amerikaanse autoriteiten door de huidige Hondurese president Xiomara Castro, lid van de sociaal-democratische partij LIBRE.
De arrestatiebevel en de juridische situatie
Zelaya heeft een foto gedeeld van het arrestatiebevel dat door een rechter van het Hooggerechtshof is ondertekend. Het bevel, dat twee jaar oud is, beschuldigt Hernández van fraude en witwassen van geld. Het document stelt dat het bevel moet worden uitgevoerd “indien de verdachte wordt vrijgelaten door Amerikaanse autoriteiten.”
De Pandora-zaak en politieke betrokkenheid
Verschillende functionarissen en politici uit Honduras werden genoemd in de zogenoemde Pandora-zaak. Hondurese aanklagers beweerden dat overheidsgelden via een netwerk van niet-gouvernementele organisaties waren omgeleid naar politieke partijen, waaronder Hernández’ presidentscampagne in 2013.
De beschuldigingen betrekken onder andere de vermeende misbruik van staatsmiddelen voor politieke doeleinden.
Verkiezingen en politieke strategieën
Trump heeft Nasry Asfura, voormalig burgemeester van Tegucigalpa en lid van de conservatieve Nationale Partij, gesteund. Asfura leidt in de peilingen met een kleine marge boven Salvador Nasralla, een ook conservatief lid van de Liberale Partij. De uitslag van de komende verkiezingen zou mogelijk de weg vrijmaken voor een eventuele terugkeer van Hernández naar Honduras.
De rol van corruptieb accusations en de kandidatuur van Hernández
Nasralla heeft de bestrijding van corruptie centraal gesteld in zijn campagne en beweert dat Hernández de verkiezingen van 2017 heeft gestolen, in een proces dat volgens hem vol was met onregelmatigheden. Hernández always has ontkend iets verkeerd gedaan te hebben tijdens zijn ambtstermijn en stelde dat hij een van de sterkste bondgenoten in de strijd tegen drugs van de Verenigde Staten was.
Politiek en de impact van de gratie
De beslissing van Trump om Hernández te gratie verlenen kwam vlak voor de nationale verkiezingen van Honduras, waardoor een nieuwe dynamiek ontstond binnen een nauw beslagende strijd. Sommige Hondurezen blijven sentimentvol over Hernández’ twee ambtstermijnen, terwijl velen geschokt waren dat een persoon, veroordeeld voor drugssmokkel, zo plotseling vroegtijdig werd vrijgelaten. Volgens Trump was de gratieaanvraag afkomstig van Hondurese autoriteiten, en na beoordeling van de zaak vond hij dat Hernández onrechtvaardig was behandeld door de aanklagers.

