Inleiding
Op maandag voerden Thailand en Cambodja luchtaanvallen uit langs de betwiste grens, waarbij beide partijen elkaar beschuldigden van het initiëren van de aanval. Het incident markeert een nieuwe fase in een langdurige grensconflict, dat hernieuwde aandacht heeft gevestigd op de onderliggende geschillen tussen de twee zuidoost-Aziatische landen.
Context en achtergrond
De spanningen tussen Thailand en Cambodja dateren terug tot eeuwen geleden, toen zij nog warring empires waren. De huidige territoriale betwistingen zijn met name afgeleid van een kaart uit 1907, opgesteld tijdens de Franse koloniale overheersing van Cambodja, waarvan Thailand betoogt dat deze onnauwkeurig is. In 1962 concludeerde het Internationaal Gerechtshof dat Cambodja-soevereiniteit toekwam over een gebied inclusief de eeuwenoude Preah Vihear-tempel. Deze beslissing blijft een bron van onenigheid onder Thais.
Recente gebeurtenissen op de grens
Volgens een woordvoerder van het Thaise leger, generaal-majoor Winthai Suvaree, hadden de Cambodjaanse troepen eerst geschoten in verschillende gebieden binnen Thaise grenzen. Hij meldde dat één Thaise soldaat was gedood en vier anderen gewond raakten, terwijl burgers werden geëvacueerd uit de getroffen regio’s. Thailand reageerde door vliegvelden in te zetten om militaire doelen in verschillende gebieden te bombarderen, gericht op het onderdrukken van Cambodjaanse ondersteuningsfire.
Reacties van Cambodja en politieke standpunten
Maly Socheata, woordvoerder van het Cambodjaanse ministerie van Defensie, ontkende dat de Thaise militaire kracht eerst had geschoten. Ze stelde dat Cambodja tijdens de eerste aanvallen op maandag niet had teruggeschoten. Daarnaast riep Cambodja Thailand op om onmiddellijk alle vijandige activiteiten te staken die de vrede en stabiliteit in de regio in gevaar brengen.
Impact op het onderwijs en de burgerbevolking
Het Cambodjaanse ministerie van Onderwijs liet weten dat verschillende scholen langs de grens op maandag gesloten werden. Foto’s en video’s op de Facebook-pagina van het ministerie toonden jonge studenten die uit hun lessen renden naar hun ouders. Sommigen vluchtten op motoren, anderen liepen haastig weg uit angst voor verdere escalaties.
Het recente wapenstilstand en de gevolgen van mijnen
De in juli door de Verenigde Staten bemiddelde wapenstilstand, die een einde maakte aan de gevechten, werd vorige maand ondermijnd nadat Thaise troepen waren verwond door landmijnen. Thailand kondigde daarop aan de uitvoering van de overeenkomst onbepaald op te schorten. Ondanks druk tot samenwerking blijven beide zijden elkaar beschuldigen, ondanks de afspraken over het verwijderen van de landmijnen.
Nieuwe incidenten en de voortdurende onenigheid
Een korte vuurgevecht vond plaats op zondag, waarbij beide partijen elk beweerden dat de ander het vuur had geopend. Het Thaise leger meldde dat Cambodjaanse troepen vier soldaten verwondden en dat Thailand terugschoot, wat leidde tot een ongeveer twintig minuten durend uitwisselen van vuur. Cambodja stelt echter dat het Thaise leger eerst had geschoten en dat Cambodja niet had gereageerd.
Verschillende standpunten over de schuld
In november verklaarde president Donald Trump dat hij had ingegrepen om een oorlog tussen beide landen te voorkomen. De geschiedenis van grensgeschillen tussen Thailand en Cambodja is complex, mede door de oude territoriale conflicten die voortduren sinds de koloniale periode. De internationale rechtszaak in 1962 bevestigde de soevereiniteit van Cambodja over het gebied inclusief de Preah Vihear-tempel, een punt dat nog altijd tot conflicten leidt. Volgens het huidige politieke en juridische kader biedt de wapenstilstand geen duidelijke oplossing voor de kernoorzaken van het geschil of de langdurige meningsverschillen over de grenslijn.
