Vergeet Amsterdam Fashion Week — dit voorjaar draait het allemaal om grassprieten als accessoires. In je oor. Of, voor wie echt lef heeft: bij je bil.
Chimpansees uit een natuurreservaat in Zambia zijn wereldwijd nieuws — niet omdat ze ontsnappen of met poep gooien, maar vanwege gedrag dat zowel geestig als mysterieus is.
Bij het Chimfunshi Wildlife Orphanage heeft één groep chimpansees sinds 2010 een unieke trend: ze laten dunne grassprietjes uit hun oren bungelen. Het zou zomaar op TikTok hebben kunnen staan, als ze smartphones hadden gehad.
Maar de nieuwste “mode” gaat nog een stap verder — en wel letterlijk daar waar het licht niet komt.
Inderdaad, u leest het goed. Een recent onderzoek, verschenen op 4 juli 2025 in het vakblad “Behaviour”, beschrijft hoe sommige chimpansees nu gras in hun rectum duwen, zodat het als een soort merkwaardig staartje zichtbaar blijft hangen.
Waarom? Zelfs ervaren primatologen staan voor een raadsel.
De eerste trendsetter heette Julie — een vrouwelijke chimpansee die het grastrucje jaren geleden begon.
Na haar dood in 2013 hield haar zoon — samen met enkele anderen — de gewoonte in ere. Maar pas in 2023 dook de opvallende ‘butt-branch’ rage op.
Juma, een ondernemende mannetjeschimpansee, voerde de bizarre update in — en binnen een week deed de volledige groep vrolijk mee. Geloof me, in Artis lopen ze hier niet zomaar bij.
Wat opvalt: deze trend draait niet om hygiëne of comfort. Volgens de onderzoekers draait het vooral om status binnen de groep.
“In gevangenschap hebben ze simpelweg meer vrije tijd dan in het wild,” verklaart primatoloog van Leeuwen. “Ze hoeven niet constant op hun hoede te zijn of eindeloos op zoek naar eten.”
Geen social media, maar wél een eigen manier om op te vallen — én om hun vriendschappen te versterken.
“Het gedrag kan prima een sociale functie hebben,” vult van Leeuwen aan. “Als je iemands gedrag nadoet, toon je dat je het opmerkt — en misschien zelfs leuk vindt. Bij chimpansees kan dat de groepsbanden versterken, precies zoals wij mensen dat doen met trends en challenges.”
Ook buiten Zambia zijn er opmerkelijke momenten vastgelegd. In West-Afrika werden chimpansees onlangs gefilmd terwijl ze samen gistend Afrikaans broodfruit aten, doordrenkt met een vleugje alcohol.
Onderzoekers van de Universiteit van Exeter zagen deze lichte ‘borrel’ plaatsvinden in het Cantanhez Nationaal Park (Guinee-Bissau). De chimpansees deelden het fruit — met een bescheiden 0,61% alcohol — tijdens wat je gerust het oergezellige happy hour kunt noemen.
“Bij mensen zorgt alcohol voor de afgifte van dopamine en endorfine — met een ontspannen, prettig gevoel tot gevolg,” schijft hoofdonderzoeker en ecoloog Anna Bowland in haar rapport.
De aapjes in het park werden niet dronken van het fruit, maar wetenschappers denken wél dat zulke drinkmomenten te maken hebben met het ontstaan van hechte sociale groepen — mogelijk zelfs in onze eigen evolutie.
Eén ding is duidelijk: Darwin beloofde geen glitter & glamour. Maar dat juist een grasspriet zoveel zegt over groepsgedrag? Dat zie je niet elke dag in Blijdorp.
