Het besluit van de Israëlische regering
Op maandag stemde het Israëlische kabinet in met de sluiting van een populaire nationale radiozender. Deze maatregel maakt deel uit van een reeks acties van de rechtsecoalitie onder leiding van premier Benjamin Netanyahu, die door critici worden gezien als bedreigingen voor de democratie.
De minister van defensie, Israel Katz, had voorgesteld dat het legerradio, dat sinds de oprichting van de staat Israël uitzond, vóór 1 maart zou worden gesloten. Volgens Katz was dit een poging om de neutrale identiteit van het leger te behouden.
De oorspronkelijke doelstelling van Army Radio
Katz verklaarde dat de oorspronkelijke bedoeling van het station was om te zenden voor de soldaten van Israël. In de loop van de tijd zou het echter ook dienen als platform voor meningen die “de IDF (Israëlische Defensie Forces) en haar soldaten aanvallen”.
De rol van staatsmedia in Israël
Army Radio is een van de twee door de staat gefinancierde nieuwsvoorzieningen in Israël, naast de openbare omroep KAN. KAN exploiteert een televisienieuwsnetwerk, diverse radiostations en een populair digitaal platform. Beide organisaties zijn qua redactionele lijnen onafhankelijk.
Vergelijkingen en controverse
Premier Netanyahu vergeleek de door het leger gerunde radio met die van Noord-Korea. Katz stelde dat een door het leger gerund station dat naar burgers uitzond, ongebruikelijk zou zijn voor enige democratie. Netanyahu voegde daaraan toe tijdens de kabinetssessie: “Ik denk dat het bestaat in Noord-Korea en misschien enkele andere landen, en wij willen waarschijnlijk niet bij hen horen.”
Reacties op de sluiting
Critici veroordeelden de beslissing, omdat zij geloofden dat het de vrijheid van meningsuiting zou schaden. Anat Saragusti, die toezicht houdt op persvrijheid voor de Israëlische Journalistenbond, zei tijdens een crisisconferentie met honderden journalisten in Tel Aviv dat “zij een gehoorzame media willen, geen kritische media”.
De beweging voor Kwaliteit van de Israëlische overheid, een onafhankelijke anti-corruptiewatchdog, heeft een verzoek ingediend bij het Hooggerechtshof tegen de beslissing van de regering.
De effecten op het publieke nieuws
Het Israëlische Democratieinstituut (IDI), een denktank zonder politieke bindingen, waarschuwde dat de sluiting van Army Radio feitelijk de helft van de onafhankelijke openbare journalistiek in Israël wegneemt. Het instellen van zo’n ingrijpende maatregel zou volgens hen ter goedkeuring voorleggen moeten worden aan het parlement.
Patronen van onderdrukking en verdere plannen
Het IDI noemde de besluitvorming “een breder en angstwekkender patroon” van voortdurende schade aan de democratie in Israël. Naast de sluiting van Army Radio plant de coalitie onder Netanyahu onder meer nieuwe wetten die het mogelijk maken om mediakanalen die als bedreiging voor de nationale veiligheid worden gezien tijdelijk te verbieden.
Deze wetgeving is eerder gebruikt om de operaties van Al Jazeera in Israël te verbieden tijdens de Gaza-oorlog. Bovendien zijn er plannen voor hervormingen van het hele mediabestand in Israël, die de controle op de berichtgeving verder zouden kunnen verscherpen.
Rechts-nationalistische wetgeving en protesten
Onder de regering werden meerdere wetsvoorstellen ingediend, waaronder hervormingen van het rechtssysteem, wat massale protesten op de straat ontketende. Sommige van deze voorstellen zijn opnieuw ingediend nu Israël zich opmaakt voor een verkiezingsjaar, terwijl Netanyahu tevens streeft naar een recordaantal amnestieën van corruptiebonden rechtszaken, die hij blijft ontkennen.
