Gezondheid en veiligheid in Australië
Na een massale schietpartij in Sydney heeft de regering van Australië aangekondigd een nationaal wapenterugkoopprogramma te lanceren. Premier Anthony Albanese bevestigde dit tijdens een persbijeenkomst op vrijdag, terwijl honderden surfers en zwemmers zich verzamelden bij Bondi Beach om de slachtoffers te herdenken. Het initiatief lijkt sterk op de wapenwetgeving die kort na de massacre in Port Arthur in 1996 werd ingevoerd, waarbij 35 mensen werden doodgeschoten door een eenzame aanvaller. Deze gebeurtenis leidde tot enkele van de strengste wapenwetten ter wereld.
Huidige incidenten en beleidsreacties
Op zondag werden in Bondi 15 mensen gedood en tientallen gewond toen twee schutters op feestenden tijdens het Joodse lichtfeest Hanukkah het vuur openden. De dader, een 50-jarige man met een wapenvergunning en zes geregistreerde wapens, kwam om bij de schietpartij en uitde kritiek op de huidige wapenwetgeving. Volgens Albanese bevinden zich momenteel ongeveer vier miljoen vuurwapens in Australië. De regering zal zich richten op overtollige, nieuwe verboden en illegale wapens. De kosten van de terugkoopregeling worden gedeeld tussen de federale en de deelstaten.
Vergelijkingen met aangrenzende landen
Na de Port Arthur-massacre voerde Australië al een wapenterugkoopplan uit, waarbij ongeveer 640.000 verboden vuurwapens werden ingeleverd, wat circa 201 miljoen dollar aan compensatiekosten met zich meebracht. Nieuw-Zeeland volgde kort daarna met ingrijpende wapenwetten na de terroristische aanslag in Christchurch in 2019, inclusief soortgelijke terugkoopregelingen.
Politieke en maatschappelijke reacties
De Australische regering onder druk van critici, die aangeven dat de centristisch-linkse regering onvoldoende doet om de stijging van antisemitisme sinds het begin van de Gaza-oorlog te beteugelen, heeft beloofd de haatwetgeving strenger te maken. De overheid heeft in de afgelopen twee jaar consequent antisemitisme veroordeeld en wetten aangenomen om haatzaaiende taal strafbaar te stellen. Daarnaast heeft Australië de Iraanse ambassadeur uitgezet nadat Teheran ervan verdacht werd twee antisemitische brandstichtingen te hebben aangestuurd.
Veiligheidsmaatregelen en dreigingsanalyse
De autoriteiten verklaren dat de schietpartij van zondag mogelijk door het Islamitisch Staat (IS) is geïnspireerd. Politie heeft haar inzet opgeschaald door extra patrouilles en toezicht in te zetten om verdere geweldsincidenten te voorkomen. Op donderdagavond meldden de politie dat twee auto’s waren onderschept en zeven mannen waren aangehouden in het zuidwesten van Sydney na ontvangen informatie dat een gewelddadige actie mogelijk werd voorbereid. De politie liet weten dat deze mannen binnenkort mogelijk worden vrijgelaten, nadat is vastgesteld dat de dreiging niet specifiek was, maar de autoriteiten blijven hen monitoren.
Reacties op terreuraanslagen en communautaire steun
De politie stelde dat er geen „bevestigde verbinding“ is tussen de gearresteerde mannen en de twee schutters van Bondi, maar dat ze waarschijnlijk dezelfde ideologie delen. Islamitische Staat noemde de massaschietpartij in Bondi in een publicatie op haar Telegram-kanaal „een bron van trots“, hoewel er geen directe claim van verantwoordelijkheid werd afgegeven. Voorafgaand aan vrijdaggebed is extra beveiliging ingezet bij de Lakemba-moskee in Sydney, een van de grootste in Australië.
De Joodse gemeenschap in Australië verzamelden zich op vrijdag bij Bondi Beach om te bidden, terwijl honderden zwemmers en surfers een grote cirkel vormden in het water om de slachtoffers te herdenken. Leiders van de gemeenschap spraken van een diep ontroerende steunbetuiging, temidden van verhoogde angsten over de toename van antisemitische incidenten. Rabbi Yosef Eichenblatt van de Central Synagogue in Sydney vertelde aan ABC News dat het enorm hartverwarmend was „de liefde en steun te zien die naar ons wordt uitgespreid.“
