Aanloop naar de aanval
Volgens bewijsstukken werden een vader en zijn zoon ervan beschuldigd dat ze voorafgaand aan hun massale schietpartij vier zelfgemaakte explosieven hadden getoond en getraind. Ze zouden in een landelijke omgeving, vermoedelijk in New South Wales, in oktober hebben geoefend, zoals blijkt uit een videobeeld op de telefoon van de jongere verdachte. Hierin waren hen te zien die met jachtgeweren vuurden en tactisch beweegden.
De mannen, 24 jaar en 50 jaar oud, hadden ook een video gemaakt waarin zij hun motieven expliciet verklaren en de islamitische Staat (ISIS) als inspiratie aanduiden. Tijdens de training en de voorbereiding zouden ze in de omgeving van Davao City op de Filipijnen zijn geweest, een locatie die bekend staat als verleden hotspot voor extremistische groepen zoals Al Qaeda en ISIS.
De dagen voor de aanval
Tussen 1 en 28 november reisden de verdachten naar de Filipijnen, waar ze aanvankelijk in een goedkoop hotel verbleven. Het hotel, het GV Hotel, ligt in Davao City op het eiland Mindanao. Dit gebied staat bekend om de aanwezigheid van enkele tientallen ISIS-geleide strijders, volgens experten.
Na hun terugkeer naar Sydney, checkten ze in bij een Airbnb-huis dat de zoon had gehuurd van 2 tot 21 december. In dat verblijf werden diverse wapens, munitie, een mogelijk zelfgemaakt explosief, 3D-geprinte onderdelen voor een sneloploader voor een jachtgeweer en twee exemplaren van de Koran gevonden.
De dag van de aanval
Op 14 december, de dag van de aanslag, laadden de verdachten twee geweren, een jagersrifel, vier zelfgemaakte explosieven en twee ISIS-vlaggen in hun voertuig. Bij aankomst op de locatie plaatsten ze de vlaggen op de binnenkant van de voor- en achterruiten, waardoor deze duidelijk zichtbaar waren voor het publiek.
De daders gooiden vanaf een voetgangersbrug, die uitkeek over een voornamelijk Joods publiek dat de eerste dag van Hanukkah vierde, drie pijpexplosieven en een ’tennisbalbom’. Deze laatste mislukte te ontploffen.
Specifieke kenmerken van de explosieven en de aanval
Volgens voorlopige analyses bestonden de pijpexplosieven uit verzegelde aluminium pijpen met explosief, zwart poeder en stalen kogels. Ondanks de risico’s gaven de politie aan dat deze explosieven ‘levensvatbaar’ waren.
De daders richtten hun schietpartij in door vanaf de voetgangersbrug, gebruikmakend van de explosieven, een schietbaan te openen op de menigte. Hierbij werden onder meer zelfgemaakte explosieven en wapens gebruikt.
Onderzoek en motieven
De autoriteiten onderzoeken momenteel of de verdachten externe steun ontvingen, vooral gezien hun reizen naar de Filipijnen en de mogelijke banden met extremistische netwerken. Ze worden ervan verdacht door groepsleden van ISIS geïnspireerd te zijn.
De politie onderzoekt ook dat de verdachten meerdere steunpunten en contacten in de regio hadden, en dat ze mogelijk distributie- en communicatienetwerken onderhielden met sympathisanten in het buitenland.
De nasleep en gevolgen
De politie bevestigde dat de vader bij het incident ter plaatse werd gedood. De jongere verdachte overleed niet, maar werd na weken coma wakker en wordt momenteel geconfronteerd met 59 aanklachten, waaronder terrorisme en 15 counts van moord.
De aanslag in Bondi leidde tot een nationale trieste reactie, waarbij de Joodse gemeenschap vooral boos was omdat zij vond dat waarschuwingen over toenemende antisemitisme genegeerd werden. Premier Anthony Albanese bood een excuus aan, terwijl hij werd uitgejoeld tijdens een herdenking voor de slachtoffers.
De gebeurtenissen markeren een van de ergste massa-schietpartijen in Australië sinds dertig jaar en zetten de discussie over terrorisme en extremisme in de regio onder druk.
