Recent overleg tussen Oekraïense en Amerikaanse vertegenwoordigers
Maandag eindigde de nieuwste ronde van onderhandelingen tussen president Volodymyr Zelenskyy van Oekraïne en vertegenwoordigers van de Verenigde Staten, terwijl zowel Oekraïne als Europese bondgenoten streven naar een einde aan de bijna vier jaar durende oorlog met Rusland. Tijdens deze besprekingen in Berlijn werd benadrukt dat er druk vanuit Washington bestaat om Oekraïne snel akkoord te gaan met een vredesakkoord dat door de VS wordt bemiddeld. De gesprekken duurden ongeveer 90 minuten, na een sessie van vijf uur op de zondag daarvoor.
De Amerikaanse overheid meldde via social media dat er tijdens het overleg veel vooruitgang was geboekt, maar specifieke details werden niet gedeeld. Het proces van het zoeken naar mogelijke compromissen wordt bemoeilijkt door belangrijke obstakels, zoals het controlegebied over de oostelijke regio Donetsk, die grotendeels onder controle staat van Russische troepen.
Oekraïense positie en Amerikaanse diplomatieke onderhandelingen
Zelenskyy toonde zich bereid Oekraïne’s aanvraag voor lidmaatschap van de NAVO op te geven, mits de Verenigde Staten en andere westerse landen garanties bieden voor Oekraïnes veiligheid, vergelijkbaar met die voor NAVO-lidstaten. Tegelijkertijd bleef Oekraïne zich verzetten tegen de Amerikaanse druk om territoria aan Rusland af te staan. Russische president Vladimir Poetin eist dat Oekraïne zijn troepen terugtrekt uit het nog onder controle zijnde deel van Donetsk, wat een van de belangrijkste voorwaarden voor vrede vormt.
Op maandag had Zelenskyy ook ontmoetingen met Duitse en andere Europese leiders. Volgens Stefan Kornelius, woordvoerder van de Duitse bondskanselier Friedrich Merz, zal de kwestie van veiligheid uiteindelijk bepalend zijn voor het al dan niet tot stilstand brengen van het conflict en het voorkomen van een nieuwe escalatie.
Russische standpunten en eisen voor vrede
Poetin beschouwt het Oekraïense lidmaatschap van NATO als een grote bedreiging voor de veiligheid van Moskou en een reden voor de volledige invasie in februari 2022. Het Kremlin heeft geëist dat Oekraïne zijn lidmaatschapsambities opzegt als onderdeel van toekomstige vredesbesprekingen. Zelenskyy benadrukte dat eventuele Westerse garanties voor veiligheid wettelijk bindend moeten zijn en ondersteund door het Amerikaanse Congres.
Het Kremlin liet maandag weten dat het verwacht te worden geïnformeerd over de uitkomsten van de onderhandelingen in Berlijn door de Amerikaanse zijde. Toen gevraagd werd of de onderhandelingen voor Kerstmis afgerond zouden kunnen zijn, zei woordvoerder Dmitri Peskov dat het voorspellen van een tijdlijn voor een vrede- of schikking een “onmogelijk karwei” was. Hij benadrukte dat Poetin openstaat voor vrede, maar geen geduld heeft voor pogingen om tijd te rekken.
Militaire acties en veiligheidsuitdagingen
Poetin heeft de plannen voor een aanval op Europese bondgenoten ontkend. In Londen waarschuwde de nieuwe hoofd van de MI6, Blaise Metreweli, dat Poetin’s vastberadenheid om chaos te verspreiden wereldwijd nieuwe veiligheidsuitdagingen creëert en de regels van conflicten herschrijft. Ze stelde tijdens haar eerste openbare toespraak dat Groot-Brittannië te maken heeft met steeds onvoorspelbaardere en meer verbonden dreigingen, met een nadruk op “agressieve en expansionistische” Rusland.
Volgens Oekraïense luchtafweerunits hebben Russische strijdkrachten in de nacht van zondag op maandag 153 drones naar Oekraïne gevuurd, waarvan er 133 werden uitgeschakeld en 17 hun doelen bereikten. Rusland meldde dat het in dezelfde periode 130 Oekraïense drones vernietigde, waaronder 18 over Moskou zelf, waar de vliegvelden Domodedovo en Zhukovsky tijdelijk gesloten werden vanwege veiligheidsmaatregelen. Details over materiële schade en het aantal slachtoffers zijn niet direct bekendgemaakt.
