Nee, uw ogen bedriegen u niet — deze Mars-rots lijkt écht op het patroon van een zebra. Zwart-witte strepen, midden in het rode stof. NASA’s Perseverance Rover heeft diep in de Jezero-krater een steen gespot die allesbehalve doorsnee is — en dat heeft niet alleen wetenschappers, maar ook halve Twitter op de kop gezet.
Volgens NASA is dit mogelijk “een teken dat er spannende ontdekkingen aankomen.” Zelf kreeg ik bij het zien van de eerste beelden direct flashbacks naar de blokfossielen uit Naturalis — maar dit is dus 225 miljoen kilometer bij Leiden vandaan.
Wat zagen de onderzoekers precies?
Terwijl Perseverance over een nogal saai stukje Mars tufte — u kent het, een hoop kiezeltjes en niet veel meer — viel het team ineens een vreemde structuur op in de verte. In de eerste, korrelige foto’s zag de steen er al anders uit; bij nadere inspectie bleek het om een gestreept exemplaar van zo’n 20 centimeter breed te gaan, door NASA gemakshalve ‘Freya Castle’ genoemd.
Pas toen de gedetailleerdere beelden een paar dagen later binnenkwamen, werd duidelijk hoe opvallend Freya Castle afwijkt van alles wat eerder in de Jezero-krater is gevonden. Letterlijk zwart-witte banden door een rots — als je me dit vorig jaar had verteld, had ik het niet geloofd.
Hoe ontstaan die strepen?
Geologen denken dat die kenmerkende zebrastrepen het resultaat zijn van afkoeling, beweging en stolling van magma of lava. Op Mars, waar vulkanische activiteit ooit een flinke stempel drukte op het landschap, is dat geloofwaardig. Een stollingsgesteente dus, ontstaan toen gesmolten steen langzaam afkoelde en kristalliseerde.
De grootste bijzonderheid? NASA benadrukt dat deze textuur in Jezero-krater nooit eerder is geobserveerd. Misschien zelfs nergens anders op Mars tot nu toe.
Is Freya Castle echt uniek?
Niet alleen het uiterlijk maakt deze rots speciaal — de herkomst is minstens zo mysterieus. Volgens het NASA-team is het best mogelijk dat Freya Castle niet op z’n plek ligt. Het lijkt zelfs een losse steen, waarschijnlijk afkomstig van hogerop. Denk aan een steen die, heel Hollands, van een heuvel is afgerold.
Het onderzoeksteam laat weten: “Deze mogelijkheid maakt ons behoorlijk enthousiast, want wie weet vinden we straks wáár deze steen vandaan kwam als de rover verder omhoog rijdt. Hopelijk kunnen we dan eindelijk meer metingen doen aan deze nieuwe Mars-soort.”
Het grotere plaatje: wat levert dit ons op?
Perseverance landde in februari 2021 in de Jezero-krater. Sindsdien speurt de rover naar sporen uit het roerige verleden van Mars — wie weet zelfs tekenen van oud biologisch leven. Freya Castle is de nieuwste vondst, maar slechts een van vele. Recent heeft NASA bijvoorbeeld bij ‘Mount Washburn’ ook een hele verzameling opvallende zwerfkeien gezien.
- Zou Freya Castle omhoog zijn geduwd tijdens de grote inslag waardoor de Jezero-krater is gevormd?
- Liggen er meer van dit soort rotsen op de rand van de krater, alleen wachten om ontdekt te worden?
We weten het niet. Maar één ding is duidelijk: elke unieke steen brengt ons dichter bij het beantwoorden van die ene vraag waar we in Rotterdam tot Maastricht over blijven fantaseren. Wat speelde zich vroeger echt af op die mysterieuze, droge planeet? Als uw nieuwsgierigheid nu extra geprikkeld is: sla deze pagina gerust op — volgens mij staan we pas aan het begin van een serie spectaculaire ontdekkingen op Mars.
