De zelfverbranding van Bilal Ahmed Wani na arrestaties
Enkele uren nadat de politie in Kashmir onder controle van India de winkelier Bilal Ahmed Wani had vrijgelaten, terwijl zijn zoon nog in hechtenis was genomen tijdens het onderzoek naar de fatale explosie in New Delhi van deze maand, zette Wani zichzelf in brand, volgens familieleden. De 55-jarige gedroogde vruchtenverkoper werd eerst in drie verschillende ziekenhuizen behandeld, maar overleed een dag later. Nabestaanden, die om veiligheidsredenen niet hun namen wilden noemen, omdat ze bang waren voor represailles van de autoriteiten, verklaarden dat de stress en vernedering door de arrestaties hem hadden gedreven tot deze daad. De politie meldde dat Wani is overleden als gevolg van “zelf toegebrachte brandwonden”.
De explosie en de reactie van de autoriteiten
Op 10 november vond nabij het historische Rode Fort in Delhi een explosie plaats, waarbij minstens tien mensen omkwamen en 32 anderen gewond raakten. De Indiase onderzoekers richtten zich snel op Kashmir, startten grootschalige huiszoekingen, hielden verdachten aan en ondervroegen duizenden in verband met wat de autoriteiten een “wreedaardig terroristisch incident” noemden. Honderden verdachten blijven nog steeds in hechtenis.
De explosie gebeurde kort nadat de politie in gecontroleerd Kashmir had aangekondigd een vermeende militantencel uit het gebied te hebben ontmanteld, die opereerde in de omgeving van Delhi. Aanvankelijk werden minstens zeven personen gearresteerd, onder wie twee Kashmiri-artsen, en werd er een grote hoeveelheid explosief materiaal in Faridabad, nabij de hoofdstad, in beslag genomen. Op 14 november ontplofte in Faridabad en in een politiebureau in Srinagar, wat tot ten minste negen doden leidde. Volgens de autoriteiten was sprake van onzorgvuldige handling van het explosief, hoewel het politie-officier Nalin Prabhat sabotage uitsloot.
De nasleep en de historische context in Kashmir
De explosie leidde tot een ingrijpende veiligheidsacties in Kashmir, inclusief huiszoekingen, massale verhoren en talrijke arrestaties. Op 14 november werd Wani’s oudste zoon, student Jasir Bilal Wani, gearresteerd. De volgende dag werden ook Wani zelf, zijn jongere zoon en broer, die leraar natuurkunde is, vastgehouden. Wani en zijn jongere zoon werden die avond vrijgelaten, terwijl zijn broer na het overlijden van Wani werd vrijgelaten. Volgens familieleden zijn de mannen onschuldig en wordt er gezegd dat de autoriteiten hen als laitjes schaakstukken gebruiken. Wani keerde de dag na de arrestatie naar huis terug, zichtbaar van streek. ’s Ochtends daarna sprong hij in brand door zichzelf met brandstof te overgieten, aldus familieleden. Hij werd naar een nabijgelegen ziekenhuis gebracht, dat hem doorverwees naar een groter medisch centrum in Srinagar, waar hij overleed.
De politie en de bredere veiligheidsmaatregelen in Kashmir
De regio heeft eerder vergelijkbare veiligheidsacties ondergaan, vooral tijdens massale protesten. De huidige opmars in repressie is opvallend streng, na de in 2019 genomen beslissing van India om de bijzondere status van Kashmir op te heffen, hetgeen de regionale autonomie drastisch verminderde. De Nationaal Onderzoeksbureau van India verklaarde dat de auto die werd gebruikt bij de explosie in Delhi geregistreerd stond op naam van een Kashmiri en dat de vermeende zelfmoordterrorist Umar Un Nabi, een arts, was. Bovendien demoliseerden overheidsinstanties het huis van zijn familie in het district Pulwama in het zuiden van Kashmir. Gewoonlijk bliezen troepen eerder huizen op van verdachten die ze ervan beschuldigen op enige wijze hulp te bieden aan militants die voor India strijden in Kashmir.
De rol van de zoon van Wani en de beschuldigingen
Volgens de autoriteiten zou de zoon van Wani nauw hebben samengewerkt met de terrorist Umar Un Nabi, en technisch ondersteuning hebben geboden, zoals het aanpassen van drones en het proberen te maken van raketten. Hij zit nog steeds vast. Tegelijkertijd wordt de politie steeds gerichter op zogenaamde “wit-collar terrorisme” binnen Kashmir, waarbij professionals en studenten worden geïntimideerd. Diverse artsen worden ondervraagd over hun persoonlijke en professionele netwerken, en hun ideologische kartografie wordt in detail onderzocht. Verschillende artsen, die uit angst voor repressie anoniem wilden blijven, beschrijven deze toenemende controle als ongekend en zeer ingrijpend.
De bredere politieke en maatschappelijke context
Ex-Indiaas inlichtingenofficier Avinash Mohananey stelde dat, ongeacht hoe de overheid het noemt, de betrokken gekwalificeerde individuen de diepe onvrede weerspiegelen die al geruime tijd onder het oppervlak sluimert. Kashmir voelt volgens hem een fundamentele woede omdat de politieke aspiraties tot nu toe niet zijn vervuld, en de bevolking zich “ voelde zich onderdrukt en vernederd”. De gewelddadige conflicten in Kashmir gaan sinds 1989 door, waarbij India de militanten beschuldigt van Pakistaanse terrorisme, een beschuldiging die Pakistan ontkent. Veel Kashmiri’s zien het echter als een legitieme strijd voor vrijheid. Indiening van de onvrede wordt versterkt door de strenge repressie die sinds de beslissing van India in 2019 toeneemt, wat het klimaat van angst en kwetsbaarheid nog verder versterkt, zonder dat het de gevoelens van vervreemding zou verminderen.
