Misschien heb je op socials al verbluffende foto’s gezien van een mysterieuze paarse lichtbaan aan de nachtelijke hemel — het fenomeen heeft zelfs een bijnaam: STEVE. Maar geen zorgen, dit is geen sciencefiction uit Hollywood, maar een echt atmosferisch verschijnsel. In 2025 wordt STEVE steeds vaker opgemerkt in Nederland — van het Zaanse polderland tot de Noordzee-kust.
Wat betekent STEVE eigenlijk?
STEVE staat voor Strong Thermal Emission Velocity Enhancement. Kort gezegd, het is een zeldzame gloed die aan aurora’s (zoals het noorderlicht) verwant is, maar toch nét iets anders werkt. Waar klassieke aurora’s vaak groen en rood oplichten, laat STEVE een opvallende paarse of mauve lichtbaan zien — soms met groen ernaast, alsof de hemel een rotterdamse graffiti-workshop heeft gekregen.
Hoe ontstaat dit vreemde licht?
De sleutel tot STEVE: zonneactiviteit. Bij een flinke uitbarsting op de zon — een zogeheten zonnevlam of coronale massa-uitstoot — worden geladen deeltjes richting aarde geslingerd. Ons magnetisch veld stuurt die deeltjes naar de polen, waar het bekende noorderlicht ontstaat. Maar STEVE gedraagt zich anders:
- Het ontstaat op een hoogte van 100 tot 200 kilometer — dat is zo’n 30 keer de hoogte van de toren van Utrecht!
- De paarse gloed lijkt een soort smal lint, meestal zonder bewegende patronen — in tegenstelling tot het golfachtige noorderlicht.
- STEVE bestaat niet uit elektrisch geladen deeltjes zoals het noorderlicht, maar uit een extreem hete stroom door de atmosfeer, waardoor zuurstof- en stikstofmoleculen oplichten.
Waarom is STEVE relevant voor Nederland in 2025?
Door de zonnecyclus van 2025 zijn de kansen op STEVE in Nederland fors gestegen. Dit jaar zijn er al meldingen vanaf Drenthe tot Zeeland — zelfs een paar tieners uit Groningen schreven op X dat ze “iets compleet bizar paars in de lucht zagen”. Dergelijke verschijnselen zijn overigens niet onschuldig: zware geomagnetische stormen kunnen GPS-systemen storen en energievoorziening raken — wie herinnert zich de storing van NS in maart?
Hoe kun je STEVE zelf herkennen?
- Let op een strak, paars lint recht aan de hemel, vaak naast of onder een groene gloed.
- Het verschijnsel duurt zelden lang — meestal slechts 10 tot 30 minuten.
- De beste kans maak je op een heldere, donkere avond buiten de stad, bijvoorbeeld langs de Marker Wadden of de Texelse duinen.
Praktische tips voor spotters
- Zorg voor een opgeladen telefoon, liefst met nachtmodus — zelfs budgettoestellen zoals de Fairphone schieten tegenwoordig prima foto’s.
- Check lokale sites als Weerplaza of het KNMI voor zonnestorm-waarschuwingen.
- Neem een oude deken (en wat stroopwafels) mee — nachten in mei zijn fris!
Een onverwachte kans in Nederland
STEVE is geen alledaags fenomeen. Zelfs ervaren amateurastronomen uit Friesland moesten even met hun ogen knipperen bij het zien van die paarse streep aan de horizon. Wie weet wat deze zomer nog brengt — misschien loop je na een avondje Pathé ineens buiten en sta je oog in oog met STEVE boven het Damrak. Onthoud: goede dingen gebeuren onverwacht.
(En mocht je een foto maken: vergeet niet je buren of collega’s op TikTok jaloers te maken — zoiets zie je hooguit eens in je leven.)
