Voor de meeste Nederlanders hoort ketchup gewoon bij een portie patat van de snackbar, of bij de bitterballen als je wat avontuurlijker bent. Maar voor sommige mensen is ketchup niet zomaar een saus — het is pure angst. Zo leeft Leigh Woodman uit Bristol al jaren met mortuusequusfobie: een intense angststoornis voor ketchup.
Wat is mortuusequusfobie?
Mortuusequusfobie, ook wel bekend als ketchupfobie, komt niet vaak voor. Toch is het voor mensen die eraan lijden een serieuze uitdaging. Bij een ontmoeting met ketchup krijgt Leigh paniekaanvallen – alsof ze onder schot wordt gehouden, zegt ze zelf. Klinkt overdreven? Niet als je dagelijks rekening moet houden met wat er op tafel staat tijdens een etentje.
Hoe uit de angst zich?
- Ketchup wordt volledig verbannen uit huis.
- Als ze weet dat er ergens ketchup in de buurt is, zorgt Leigh dat ze het niet ziet.
- Servies dat in aanraking komt met de saus, wordt meteen weggegooid.
Ze vertelt: “Ik kan niet eens naar een fles ketchup kijken of het in mijn buurt hebben. Het idee alleen al zorgt voor paniek.” Voor haar volgers op sociale media is dit geen geheim meer — haar video’s hierover zijn inmiddels miljoenen keren bekeken.
Een lachertje? Niet volgens Leigh
Sommige mensen maken er grapjes over. Toch is de schaamte groot, geeft Leigh toe. “Ik weet hoe overdreven het klinkt, maar dit is hoe ik me echt voel. Als iemand ketchup naar mijn gezicht zou duwen, zou ik compleet bevriezen.” Dat gevoel is zo heftig, dat het haar soms letterlijk ziek maakt.
Is er een oorzaak?
Opvallend is dat Leigh geen idee heeft wanneer of waarom haar angst is ontstaan. Haar moeder zegt zelfs dat ze als kind nog dol was op patat met ketchup — toch is de fobie al zo lang ze zich kan herinneren aanwezig. “Nu weet ik: als er ketchup in de buurt is, neem ik geen enkel risico.”
Wat maakt ketchup zo eng?
Het gaat niet alleen om de smaak. Voor Leigh zijn het vooral de geur en de textuur van ketchup die haar misselijk maken. “De geur alleen al maakt me al zo naar. Mijn grootste nachtmerrie is een vaatwasser vol borden waar ketchup aan heeft gezeten — die zou ik nooit meer willen gebruiken.” Toch heeft ze dit alleen bij ketchup — gewone tomatenproducten deren haar niet.
Bloed? Nee, gewoon ketchup
Veel mensen denken dat ketchup haar doet denken aan bloed. Voor Leigh is dat echter niet de reden. Wat het dan precies is? Zelf weet ze het ook niet. Ze wil haar verhaal delen, juist omdat ze hoopt dat haar angst eindelijk serieus wordt genomen.
Echt een fobie, geen grap
“Omdat niet veel mensen over deze angst weten, denken ze dat ik een grap maak of overdrijf. Terwijl mijn angst voor ketchup gewoon echt is,” vertelt Leigh. Therapie? Daar wil ze niet eens over nadenken. “Dit is waarschijnlijk iets waar ik gewoon mee zal moeten leren leven.”
Geen uitzondering
Leigh is overigens niet de enige in Groot-Brittannië en Nederland die met deze fobie leeft. Alexandriah Govan, een 23-jarige serveerster uit Glasgow, kreeg landelijke bekendheid op TikTok met video’s over haar strijd. Het bijvullen van Heinz-flesjes in het restaurant was haar grootste nachtmerrie — en dat is te zien ook. Overigens werd haar angst getriggerd toen haar zus haar ooit per ongeluk onder spoot met ketchup. Bizar, maar waar.
Wat kunnen we hiervan leren?
Misschien ken je iemand die een vreemde angst heeft. De volgende keer dat je hoort over fobie voor ketchup, augurken, of zelfs de nuchtere Nederlandse stamppot; probeer er met meer begrip naar te kijken. Voor de persoon zelf is het zeker geen grap.
