Op het strand van Nogales — een rustige uithoek van La Palma, Canarische Eilanden — is vorige maand een bizarre ontdekking gedaan: een dode potvis met daarin een brok ‘kots’ ter waarde van mogelijk meer dan €230.000.
Volgens mariene biologen van de Universiteit van Las Palmas de Gran Canaria is het geen gewone kots, maar zeldzame ambergris. Dit was stuk van bijna negen kilogram – in de volksmond bekend als ‘vlootgoud’, internationaal begeerd door parfumhuizen zoals Rituals en Chanel om hun geuren langer te laten blijven hangen.
Experts stelden na sectie vast dat het dier niet verder kon: een obstructie van ruim tien meter lang en zo’n zestig centimeter in doorsnee — praktisch niet te bevatten. Het veroorzaakte chronische ontsteking in de dikke darm van de walvis, met fatale gevolgen.
Wat is ambergris eigenlijk?
Ambergris ontstaat in de darmen van potvissen, vermoedelijk als hun spijsvertering wordt uitgedaagd door harde, scherpe resten — denk aan een inktvisbek. In plaats van schade te krijgen, maken sommige walvissen een soort glibberige substantie aan die hun ingewanden beschermt. die substantie — ambergris — wordt soms uitgescheiden, en heel af en toe vindt iemand zo’n brok op het strand.
Overigens, maar circa 1% van alle potvissen kan zo’n zeldzame schat produceren. het blijft dus een lot uit de loterij.
Waanzinnige prijzen en oude tradities
Vanwege die zeldzaamheid loopt de prijs flink op: een gram ambergris kan tot €25 opbrengen, een kilo tot bijna €9.000. De Britten weten het vanuit hun natuurhistorisch museum goed te duiden: Arabieren gebruikten ambergris vroeger als sterk medicijn tegen onder andere hart- en hersenziektes, maar ook — geloof het of niet — als afrodisiacum.
Beschermde diersoort, strenge regels
De internationale handel is streng gereguleerd: potvissen zijn beschermd onder het CITES-verdrag en doden is praktisch overal ten strengste verboden. Dat maakt de vondst van ambergris zo bijzonder — én omstreden.
Wie krijgt de schat?
Wie de eigenaar wordt van deze vondst is nog een mysterie. Totdat daarover een besluit is genomen, bewaart de universiteit de ambergris. “Als het geld oplevert, wil de overheid het verkopen en de opbrengst geven aan de eilandbewoners die door de vulkaanuitbarsting van 2021 hun huis zijn kwijtgeraakt,” aldus prof. Antonio Fernández. Best sympathiek, toch?
Niet de eerste ‘gouden braaksel’ in het nieuws
- In juni 2021 kreeg een Jemenitische visser wereldwijd aandacht toen hij met zijn bemanning een brok van 127 kilo ambergris met een waarde van €1,4 miljoen vond.
- Een paar maanden eerder nog spoelde er op een strand in Thailand een stuk aan van zeven kilo — waarde: ongeveer €210.000. De gelukkige visser daar wachtte rustig op een internationale koper.
Wie volgende keer met de hond langs het strand loopt, kijkt misschien net wat beter naar dat rare, wasachtige brok tussen het zeewier. Je weet het nooit — misschien ben je ineens een klein fortuin rijker.
