Ooit gemerkt dat sommige politieke foto’s net iets zonniger overkomen? Volgens nieuw onderzoek uit Denemarken—gepubliceerd in het gezaghebbende Scientific Reports—ligt dat niet aan toeval. AI-systemen blijken namelijk in staat om alleen aan de hand van foto’s te voorspellen of vrouwelijke politici waarschijnlijk conservatief of progressief zijn. Hun geheim? Lachende gezichten en een opvallende aantrekkingskracht.
Één foto, zoveel informatie: hoe AI politici beoordeelt
Stel je voor: je uploadt een portret en een slim systeem voorspelt binnen seconden je politieke kleur. Dat is min of meer wat Deense wetenschappers deden met zo’n 3.200 pasfoto’s van kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen—denk aan onze eigen variant met lokale verkiezingen in Amsterdam of Rotterdam.
- 80% van de gezichten straalde blijdschap uit
- 19% werd als neutraal beoordeeld
- AI raadt met 61% nauwkeurigheid de politieke voorkeur op basis van één foto
Zelfs zonder zichtbare aanwijzingen als kraagjes en accessoires (dat hebben ze expres weggefilterd!) scoorde het AI-model bij mannelijke politici zelfs tot 65% correct. kennelijk zegt je blik op een foto dus meer dan je denkt.
Aantrekkelijkheid en glimlach – vooral bij conservatieven
De opvallendste uitkomst: vrouwelijke politici die door AI als aantrekkelijk werden beoordeeld, hadden volgens het systeem vaker een conservatieve signatuur. Dat klinkt misschien wat ongemakkelijk, maar menselijk onderzoek liet eerder al zo’n verband zien.
Sterker nog — politici op rechts én links zijn zich bewust van dit effect. Een goede foto, dosis glimlach erbij, en je boodschap komt geloofwaardiger over. Het blijkt maar weer: presentatie doet ertoe, zeker in deze tijd van snelle beeldvorming.
Zeg eens cheese: conservatief of progressief?
Interessant is ook dat progressieve mannen vaker serieus keken op hun foto — minder blij, meer ingetogen. Zou het strategie zijn of onbewuste voorkeur? AI kan het deels verklaren door de link tussen extraversie, een brede glimlach en politieke voorkeur: rechtse politici zijn gemiddeld net iets extraverter.
Overigens is aantrekkelijkheid niet het enige waar het systeem op lette. De mate van ‘happiness’—voor beide genders—werd gekoppeld aan conservatieve voorkeuren. Laten we eerlijk zijn: in verkiezingstijd wil elke partij zich van haar beste kant laten zien. In Nederland zie je dat zelfs terug: een frisse look helpt bij het winnen van stemmen, net als een solide partijprogramma.
Waarom deze algoritmes meer zeggen dan je denkt
Het onderzoek wijst wel op een risico. Want waar ligt de grens bij het gebruiken van AI en publieke foto’s? Met de opkomst van deepfakes wordt privacy een groeiend probleem. Denk aan het verwijderen van AI-gegenereerde advertenties met bekende gezichten zoals Scarlett Johansson—onlangs nog een heet hangijzer op Facebook.
Bovendien, generatieve AI is al ruimschoots doorgedrongen in de arbeidsmarkt. Banen waarvan we dachten dat ze veilig waren—journalisten, analisten, communicatieadviseurs—staan nu toch onder druk. De technologie schrikt niet terug voor ‘high knowledge’ werk (denk aan grote adviesbureaus op de Zuidas).
Wat kun je hier nu mee?
- Let op bij het kiezen van je profielfoto — de eerste indruk telt, ook online
- Politici (ook lokaal): investeer in open, vriendelijke foto’s
- Wees je bewust van privacy: je foto zegt meer dan je denkt, zelfs als je gewoon lacht voor de camera
- En voor iedereen met interesse in technologie: blijf kritisch op wat AI over je onthult — en vergeet niet eens stiekem zonder glimlach te poseren
Het is 2025 en AI is niet meer weg te denken uit ons publieke leven. Of je nu werkt bij Booking.com, je koffie drinkt op het terras in Utrecht, of gewoon scrolt door je socials in de avond: het beeld dat je deelt, vertelt steeds meer. Tijd voor een reality check—een glimlach op zijn tijd kan dus letterlijk je imago bepalen.
