Ons brein krijgt wat te verduren naarmate we ouder worden — het krimpt een beetje, de communicatie tussen hersencellen loopt stroever en de doorbloeding neemt af. Niet gek dus dat zaken als leren, geheugen en de verwerkingssnelheid na verloop van tijd minder soepel verlopen.
Waarschijnlijk weet u al dat een gevarieerd voedingspatroon, regelmatig bewegen, goed slapen, stress beheersen en contact houden met anderen essentieel zijn voor een vitaal brein.
Maar wist u dat er ook creatieve — soms zelfs best rare — strategieën bestaan om uw hersenen uit te dagen? Denk aan een muziekinstrument leren bespelen, uw niet-dominante hand gebruiken of gewoon eens een alternatieve route naar huis nemen.
Dr. Kevin Woods, een neuroloog opgeleid aan Harvard en wetenschappelijk directeur bij Brain.fm — een muziekplatform dat hersengolven activeert — deelt drie onverwachte, simpele tips die elke routine kunnen versterken. U hoeft er beslist geen hersenkraker voor op te lossen.
Kauwgom kauwen: veel meer dan alleen een frisse adem
Kauwgom kauwen doet meer dan even de tanden poetsen overslaan. Verschillende onderzoeken suggereren dat kauwen de hersendoorbloeding verhoogt. Daardoor komen er meer zuurstof en glucose terecht in belangrijke hersengebieden, zoals de hippocampus en de prefrontale cortex — precies die delen die betrokken zijn bij leren en onthouden.
Een betere doorbloeding kan daarnaast de concentratie verbeteren en stress verminderen. Woods raadt aan een kauwgom te kiezen met een smaak die een tijdje aanhoudt — want kauwgom die uit elkaar valt, zorgt alleen maar voor irritatie.
Tip van de tandarts: ga voor suikervrije kauwgom om je gebit te sparen.
Nog een verrassende ontdekking: een recent onderzoek liet zien dat het kauwen op écht harde objecten, zoals een houten potlood (niet voor herhaling vatbaar overigens), een antioxidante stof in het brein verhoogde. Gewone kauwgom had dit effect niet — dus laat die bevers maar lekker van hun hout knagen.
Achteruit lopen: hersengymnastiek zonder puzzelboekje
“Achteruit lopen daagt het brein uit, richt de aandacht en helpt bij het vormen en versterken van nieuwe verbindingen tussen hersencellen,” verklaart Woods.
Onderzoeken tonen zelfs aan dat achteruit lopen geheugen en cognitieve controle stimuleert.
Deze ‘retro walk’ heeft meer voordelen: een betere balans, coördinatie en houding, minder kans op lage rugpijn en aanzienlijk meer calorieverbranding — zelfs vergeleken met gewoon vooruitstappen.
Bent u benieuwd? Begin langzaam, kies een obstakelvrije en vlakke route (in het Vondelpark bijvoorbeeld), houd het bovenlichaam recht, span de buikspieren aan, en zet de tenen als eerste neer. En natuurlijk — let goed op uw omgeving.
Neuriën: eenvoudig, ontspannen én in de douche
Neuriën werkt verrassend kalmerend. Het stimuleert de nervus vagus, een zenuwbanen-netwerk dat honderden duizenden vezels verbindt tussen uw hersenen en vitale organen.
Uit onderzoek blijkt bovendien dat neuriën de aanmaak van stikstofmonoxide in de neus versterkt. Dit stofje ondersteunt de doorbloeding van het brein én bevordert een goed humeur.
“Koorzangers vertonen een betere hartslagvariatie en scherpere cognitieve functies,” aldus Woods. “Bovendien traint bewust ademen tijdens het neuriën de netwerken in de hersenen die belangrijk zijn voor concentratie.”
Mijn tip? Maak van bovenstaande gewoonten een vast mini-ritueel. Vind een moment op de dag — of onder de douche! — waarop u deze trucs gemakkelijk kunt inpassen.
Het brein is en blijft uw stuurcentrum — voor denken, voelen én doen. Investeren in hersengezondheid is, zeker nu in 2025, belangrijker dan ooit.
Of zoals Woods het zegt: “Elke hersenen zijn net een beetje anders. Wat werkt voor de een, werkt niet altijd voor de ander. Dus experimenteer gerust en blijf nieuwsgierig naar uw eigen beste brein!”
